Daha önce bir kez yazmıştım ama bin kez daha yazabilirim; Stefan Zweig dünyanın gelmiş geçmiş en iyi biyografi yazarıdır…
“Macellan Bir İnsan Bir Yaşam”da da yine olağanüstü bir iş çıkarmış, üstelik o dönemin teknik olanaklarıyla, üstelik dünya İkinci Dünya Savaşı’na gebe olmanın verdiği sancıları yaşarken!
“Kitabı yazmamın nedeni, biraz alışılmadık olmakla birlikte, hayli etkili bir duyguydu: utanç” diye başlamış anlatacaklarını anlatmaya…
“Haçlı seferleri (çoğu kez romantize edildiği gibi) Kutsal Mezar’ı imansızların elinden kurtarmak amacıyla yapılan mistik, dini bir girişim değildir kesinlikle; tarihin bu ilk Avrupa-Hristiyan koalisyonu, Kızıldeniz’deki emniyet zincirini delip geçmek ve Avrupa ve Hristiyanlık için Doğu ticaretinin önünü açmak yolunda atılan ilk bilinçli çabadır aynı zamanda” diyerek tarafsızlığını da –diğer kitaplarında olduğu gibi- ortaya koyuyor.
Stefa Zweig: Macellan’ın 10 Ağustos 1519’da Sevilla’da başlayan ve 8 eylül 1522’de Sevilla’da biten -ki Macellan, belki de, hayatı boyunca yaptığı tek hata nedeniyle 27 Nisan 1521’de Mactan Mercanadası’nda öldürülür- yolculuğunu öyle bir anlatıyor ki, siz bu “tüm zamanların en büyük deniz seferi”nin her anını tüm benliğinizle yaşıyorsunuz.
Sevinçler, hüzünler, isyanlar, ihanetler, açlık, ahlaki çürümüşlük, çelik gibi bir irade, disiplin, inanmışlık… neymiş, ne değilmiş harf harf öğreniyorsunuz!
Kaderin dünya tarihinin en ilginç –güçlü, disiplinli, inandığından asla vazgeçmeyen, soğukkanlı- kişiliklerinden biri olan Macellan’a ettiklerini şaşkınlıkla okuyorsunuz! Belki de bu yüzden Zweig kitabın son bölümünün adını, “Ölüler haksız çıkar” koymuş… Ve ardından, “Hemen hemen her olay gerçekleşmesinden hemen sonra bile muğlaklaşır ve tarih daha sonra Macellan’a hak verse bile genellikle tarihin kaybedenlere değil, kazananlara hak verdiğini unutmamak gerekir” diye de eklemiş…
Ne diyeyim; okunmalı!
Bu arada Macellan’la birlikte Stefan Zweig’in bütün otobiyografi ve biyografi kitaplarını okumuş –tabii ki okumak istediklerimi- oldum . Bir sıralama yapmak doğru olursa; 1- Dünün Dünyası 2-Marie-Antoinette 3-Macellan, derim…