Bursa’da Osmanlı padişahları tarafından yaptırılan külliyelerden beşinci ve sonuncusu olan Murâdiye Külliyesi’ni anlatmaya önceki yazımda bıraktığım yerden devam ediyorum.
Sultan II. Murad Han’ın Bursa’da yaptırdığı ve bulunduğu semte ismini veren külliyesinde, iki minareli bir cami, medrese, imaret, hamam, çeşme ve hazire (defin alanı) bulunur. Padişahın türbesi vasiyeti üzerine, kendinden 8 sene önce vefat eden oğlu, Amasya Sancakbeyi Şehzade Alâeddin Ali’nin türbesine bitişik olarak yapılmıştır.
EVLAT ACISI
Şehzade Alâeddin Ali, geleceğin Fatih’i Şehzade Mehmed’den 7 yaş büyüktü. 1443 yılında, düşmanla iş birliği yaparak Osmanlıya hıyanet eden Karamanoğlu İbrahim Bey’in üzerine babası ile beraber yürümüştü. Bu gaile bertaraf edildikten sonra sancağına dönen şehzade ne yazık ki attan düşerek 18 yaşında vefat etmişti.
Kendinden sonra tahta geçecek büyük oğlunu kaybetmenin acısıyla Sultan II. Murad’ın kısa süre sonra makamını Şehzade Mehmed’e bırakmasında asıl sebebin bu olduğu söylenmiştir.
Padişah elimizde mevcut olan vasiyetnamesinde “Türbemi Bursa’da merhum oğlum Alâeddin Ali’nin kabrine yakın yapalar. Türbenin üstü açık ola ki üzerime yağmur yağa. Amma çevre yanını örtme edeler, altına hafızlar Kur’ân-ı kerîm okumağıçün. Benden sonra evladımdan, soyumdan ve sopumdan her kim ölürse benim yanımda komayalar.” demektedir. Padişahın bu arzularının tamamına uyulmuştur.
DİĞER TÜRBELER
Külliyede mevcut diğer türbelerden Hüma Hatun, Ebe Hatun türbeleri ile Şehzade Mustafa ve Cem Sultan Türbesi’ni önceki yazımda anlatmıştım. Geri kalan türbelerden Gülşah Hatun Türbesi’nde iki mermer sanduka vardır. Gülşah Hatun Fatih’in hanımlarındandır. Fatih’in 23 yaşında vefat eden ortanca oğlu Şehzade Mustafa’nın annesidir. Türbedeki diğer kabrin II. Bayezid’in oğlu Şehzade Ali’ye ait olduğu söylense de II. Bayezid’in bu isimde bir oğlu yoktur.
Mükrime Hatun Türbesi’ndeki üç kabirden biri II. Bayezid’in oğullarından Şehzade Şehinşah’ın hanımı Mükrime Hatun’a aittir. Diğer iki kabirde II. Bayezid’in oğullarından Şehzade Korkut ile Şehzade Âlemşah’ın kızı Fatma Hatun’un medfun bulunduğu söylense de kesin değildir.
Külliyedeki etrafı açık iki türbeden biri olan Saraylılar Türbesi’ndeki iki kabir Âkile ve Belkıs Hanımlara aittir.
Şehzade Mahmud Türbesi’nde II. Bayezid’in oğullarından 32 yaşında vefat eden Manisa Sancakbeyi Şehzade Mahmud medfundur. Türbedeki diğer üç mezar, şehzadenin oğulları Orhan, Musa ve Emir Süleyman’a aittir.
Şirin Hatun Türbesi’ndeki üç kabirde II. Bayezid’in hanımlarından Şirin Hatun, oğlu Şehzade Abdullah’ın hanımı Ferahşad Sultan ve Şehzade Abdullah’ın bu hanımından doğan kızı Aynişah Sultan medfundur.
Şehzade Ahmed Türbesi’ndeki altı kabirden dördünde II. Bayezid’in oğullarından Şehzade Ahmed ve Şehinşah, Şehzade Şehinşah’ın oğlu Şehzade Mehmed ve Şehzade Ahmed’in annesi Bülbül Hatun yatmaktadır. Diğer iki kabrin II. Bayezid’in kızı Sofu Fatma Sultan ile Şehzade Ahmed’in kızı Kamer Sultan’a ait olup olmadığı ihtilaflıdır.
Gülruh Hatun Türbesi’ndeki dört adet üstü açık mermer mezarda, II. Bayezid’in hanımlarından Gülruh Hatun ile kızı Kamer Sultan, Kamer Sultan’ın oğlu Osman ve Şehzade Âlemşah’ın kızı Fatma Sultan medfundur.
EN POPÜLER TÜRBE
Televizyonlarda boy gösteren bazı dizilerden sonra külliyedeki türbelerden ziyaretçilerin en fazla rağbet ettikleri türbe Şehzade Mustafa Türbesi’dir. Şehzade Mustafa’nın, babası Kanûnî’nin emriyle1553’te idam edilmesi ülkede büyük üzüntüye sebep olmuştu. İran şahı ile anlaştığı ve isyan edeceği konusunda Kanûnî’nin ikna edildiği bu şehzade, siması ve tavırları bakımından dedesi Yavuz’a çok benziyordu. Kanûnî’den sonra padişah olan II. Selim’den on yaş büyüktü. Türbedeki diğer üç mezardan biri annesi Mahidevran Haseki’ye, diğeri muhtemelen Kanûnî’nin oğullarından Şehzade Bayezid’in oğlu Şehzade Orhan’a aittir. Sonuncu mezarda kimin yattığı belli değildir.
Külliyedeki yapılardan Murâdiye Hamamı gibi aradaki caddenin karşısında kalmış olan son ve on dördüncü türbe, İstanbul’un fethinden sonra subaşı olarak tayin edilen Karıştıran Süleyman Bey’in türbesidir.
