Timothy Snyder’in ‘Foreign Affairs’ için kaleme almış olduğu “Ukraine Holds the Future: The War Between Democracy and Nihilism” başlıklı görüş yazısında birçok ilginç analiz yeralıyor.

Rusya Ukrayna savaşının geçmişini ve geleceğini sorgulayan yazıda çarpıcı ifadeler yeralıyor. Timothy Snyder’in yazısının özetinde şu bilgiler yeralıyor:

ULUSLARARASI BİR KRİZİ TETİKLER

Rusya, kendisine karşı koyan bir demokrasi olan Ukrayna’nın yıkımını amaçlıyor. Rusya’nın Karadeniz’deki hukuka aykırı ablukasına devam etmesi, Ukrayna tahılına bağımlı olan Afrika ve Asyalıları açlığa mahkûm edebilir ve sonuç olarak iklim krizi gibi ortak tehditlere karşı çözümü imkânsız kılacak süregelen bir uluslararası krize yol açabilir. Olası bir Rus zaferi faşistler ve diğer tiranları güçlendirecektir. 


 

HİTLER VE STALİN AYNISINI YAPTI

Ukrayna’nın bereketli topraklarını kontrol etmek isteyen Josef Stalin, 1932-1933 yılları arasında Sovyet Ukrayna’sının dört milyon yerleşimcisinin ölümüne yol açan bir siyasi kıtlık başlattı. Gulag ismiyle de bilinen Sovyet toplama kamplarında Ukraynalıların oranı sayıca fazlaydı. Nazi Almanya’sı, Sovyetler Birliğini işgal ettiğinde Adolf Hitler’in amacı Ukrayna tarımının kontrolünü sağlamaktı. Burada da yine Ukraynalılar, önce Alman işgalcilerin ve sonraları onları yenen Kızıl ordu askerlerinin sivil kurbanları arasında en üst sıralarda yer alıyordu. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra; Sovyet Ukrayna’sı, kültürünü baltalayan yavaş bir Ruslaştırma politikası sürecine maruz kaldı. 


 

UKRAYNA ÇEKOSLOVAKYA GİBİ

2022 Ukrayna’sı gibi, 1938 Çekoslovakya’sı da zorlu komşularla çevrili çok-dilli bir cumhuriyetti.  Hitler rejimi, Çekoslovak demokrasisini sindirme, direnişsiz işgal, bölme ve ilhak yollarıyla bastırdı.

Çekoslovakya’da olanlar, bugün Rusya’nın Ukrayna’ya yapmayı planladıklarına benziyor. Putin’in retoriği, Hitler'inkini anımsatıyor: İkisi de komşu demokrasilerinin tiranlık rejimi olduğu iddiasında, ikisi de hayali azınlık hakları ihlallerini bir işgal sebebi olarak kullanıyor, ikisi de komşu ulusun aslında var olmadığını ve devletin gayrimeşru olduğunu savunuyor. 

1938’de Çekoslovakya, düzgün silahlı kuvvetlere ve Avrupa’nın en iyi silah endüstrisine ve takviyelerle geliştirilmiş doğal savunma araçlarına sahipti. Nazi Almanya’sı Çekoslovakya’yı açık bir savaşta alt edemezdi ve şurası kesin ki bunu bu kadar çabuk ve kolay yapamazdı.

Ancak Çekoslovakya’nın müttefikleri Çekoslovakya’yı yüz üstü bıraktı ve talihsiz bir şekilde liderler sürülmeyi direnişe yeğlediler. Yenilgi can alıcı bir şekilde ahlakla ilişkiliydi. Nitekim, Avrupalı Yahudilerin soykırımı için kimi ön koşulları oluşturarak savaş yoluyla bir kıtanın fiziksel olarak dönüştürülmesine yol açtı. 

Çekoslovak liderlerinin aksine, Ukraynalı liderler savaşmayı seçtiler ve bir dereceye kadar diğer demokrasilerden destek sağladılar. 

Tiranlıkların en temel zayıflıkları, en temel ve uzun süredir bilindiği şekliyle Platon’un Devlet kitabında örneklenmiştir.


 

BİZE KARŞILAR SÖYLEMİ

Spesifik bir tiranlık tipi olarak faşizm de kişilik kültü, fiili tek parti rejimi, kitlesel propaganda, istencin aklın önünde yer tuttuğu ve “bize karşı onlar” politikasının hüküm sürdüğü bugünün Rusya’sını açıklamakta yardımcı bir kavram. Çünkü tam olarak aklın yerine şiddeti koyduğu için faşizm ancak cebir ve zor yoluyla yenilgiye uğratılabilir.


 

PUTİN ASYALILARI KULLANIYOR

Putin de diğer beyaz milliyetçiler gibi demografiye kafayı takmış durumda ve kendi ırkının sayıca yetersiz kalacağından korkuyor. 

Savaşın kendisi de ırksal bir aritmetik izledi. Savaşta öldürülen ilk Rus askerlerinden bazıları Rusya’nın doğusundan gelen etnik Asyalılardı ve o zamandan beri ölenlerin çoğu Donbas’tan zorla askere alınan Ukraynalılardı.