Azerbaycan-Ermenistan sınırında çatışmalar yaşanıyor.
Sınır aslında Türk dünyasının birbirine bağlayacak Zengezur koridorunda yaşanıyor. Bu alan Türk dünyası için büyük öneme sahip. Bu durumuyla bakarsak Ermenistan’ın sınırda oluşturduğu bu gerginlik aslında iki yönlü mesaja sahip. Hem Türk dünyası için hem de Çin’in Batı’ya açılması için büyük sorunlar oluşturacak bir potansiyele sahip. Olaya bu yönüyle bakıldığında Ukrayna, Rusya savaşıyla oluşan yeni dünyadaki dengeler daha da iyi anlaşılacaktır.
TURAN YOLU
Pandemi ile reset yiyen ekonomiler yeni bir çatışma ile ikinci reset yedi. Artık güvene dayalı stratejik birliktelikler daha önem kazandı. Tam da bu dönemde Türk dünyasında yeni bir ‘Ekonomik Turan Yolu’ çalışmalarının çarpan etkisinde olacağa benziyor. Türkiye AB ile ilişkileri ve Gümrük Birliği çalışmaları ile büyük bir uluslararası ticaret deneyimi kazandı. Savunma havacılık, inşaat, tarım, taşıma lojistik alalında geliştirdiği ‘Know How’ diğer Türk dünyası ülkeleri için hem bir klavuz hem de kuşak ülkeleri için bir tamamlayıcı özellik taşıyor.
ZENGEZUR KORİDORU
Son Karabağ Savaşı ile oluşan Zengezur Koridoru ile Türk dünyası karadan birleşti. Rusya, İran, Azerbaycan-Nahçivan ve Türkiye ulaşım koridorları yeni bir derinlik kazandı. Orta Asya ile Türkiye’nin kara bağlantısı kuruldu. Yeni bir potansiyel hat oluştu. Türk Devletler Teşkilatının fikir babası Nursultan Nazarbayev bu vurguyu bir adım ileriye taşıdı. Söz konusu güzergâhlarla ‘Hazar Hattı’na bağlanacak sistemi ‘Trans Hazar Uluslararası Ulaşım Koridoru’ (Turan Koridoru) olarak adlandırdı. İki kıta ve iki denizi içeren ‘Turan Koridoru’ özellikle denize çıkışı olmayan başta Özbekistan, Kırgızistan, Tacikistan gibi ülkeler olmak üzere, bölge ülkelerinin yararına olacak bir güzergah olarak tanımlandı. Koridor ile Türk dünyası devletleriyle çevrili Hazar Denizi’nin rolü dünya ticaretinde daha da arttı. Türk dünyası bu koridor ile birleşti, yeni bir döneme girilmiş oldu.
YÜKSELEN ASYA PROJEKSİYONU
Türkiye’nin yeni dönem uluslararası ticari stratejisinde Asya önemli yer tutuyor. Kıta’nın kalbi, Orta Asya’da ise yeni bir inşa dönemi yaşanıyor. Ticaret dünyası her geçen gün ‘Yükselen Asya’ pazarına daha çok odaklanıyor. Tarihi İpek Yolu’nun mirasını taşıyan Türk coğrafyası Çin’in İpek Yolu Girişimi’nin tam da kaynağında yeralıyor. Bu anlamıyla hem stratejik önemde hem de Rusya’nın Avrasya projesinin ve AB’nin de Asya stratejisinin kalbinde yeralıyor. Türkiye kaçınılmaz ve vazgeçilmez bir ortak konumunda. Tarihi bir mirasın paydaşı olarak Asya’ya artık karayla bağlantı kuran Türkiye yeni bir aktör olarak sahada olacak. Türk ticaret koridorunda en Batı’da Macaristan’dan Orta ve Güney Asya’ya kadar uzanan alanda bölgesel bağlantıyı güçlendirme süreci uzun süredir devam eden bir hedef. Bu bütünleşme özellikle Türk dünyasının kalbi için daha çok önemli. Karayla çevrili Orta Asya, Avrupa ve güneydeki pazarlara ve ticaret yollarına erişim kazanırken, Güney Asya kuzeydeki kaynaklara ve fırsatlara erişim elde edecek.
TÜRK TİCARET HATTI
Geçmişte Türkistan olarak anılan Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan ile birlikte Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye’nin oluşturacağı ticari kuşak kritik önemde olacak. Orta Asya coğrafyası tarihi İpek Yolu’nda kilit rolde hatta merkez konumundaydı. En basit ifadeyle Orta Asya’nın Kuşak Yol’un için Avrupa’ya ve hatta dünya pazarına bağlantısı noktasında rolü oldukça kritik diyebiliriz. Özetle, Orta Asya ülkeleri planlanan Kuşak Yol güzergahları açısından aslında Çin’in dünyaya açıldığı ilk ülkeler olacak
