Bir anlatıcı olarak İskandinav ülkesi hikâyelerinin sert ve gerçekçiliğini biliyorum. Tove Jansson kurguladığı Mumi Vadisi ile anlatıda naif bir dil kullanmış. Hem herkesi içine alan hem de düşündüren bir anlatı diline sahip. Ben açıkçası Tove Jansson dünyası ile geç tanıştım lakin çok sevdim.
Tove Jansson yazıp ve resimlediği kitaplarda verdiği mesajlarla yüreklere usul usul ulaşan yazarlardan. Çizimlerin güzelliği, karakterlerin başka dünyalarında şimdiki dünyalar ile kurulan bağ ile çocuklara ve yetişkinlere ulaşan güzel mesajlar var. En önemlisi bu mesajların öyle göze sokulmuyor olması. Düşündüren ve bağ kurduran anlatının içinde net bir şekilde duruyor. Benim bir diğer hoşlandığım detay, yazarın yarattığı karakterlerin isimlerinin yaratıcılığı. Belki bizim ülkemizde bilinmeyen birçok efsane karakterinden yola çıkmış olabilir. Bu karakter ve isimlerle çocuklarla yaratıcı düşünme oyunları oynamak eğlenceli hayal gücü egzersizlerinden biri olabilir.
Kitabın kahramanı Künüf, kendi halinde yapayalnız ve çekingen bir Mumi Vadisi sakini. Hikâyeyi okuduğumuzda anlıyoruz ki bu onun seçimi. Aslında kimse onu görmemezlikten gelmiyor, o kendisini yalnız ve görünmez hissettiği için hiç kimselerle arkadaş olamıyor. Bir arada olanların birlikte zaman geçirenleri hep uzaktan izliyor ve tekrar yalnızlığına dönüyor. Künüf’ün hikâyede en önemli kararı yola çıkması. Konfor alanı olan yerini artık onun için dayanılmayacak korkularına zemin hazırlayan bir yer olduğuna karar veriyor olması çok anlamlı. Yol boyunca kendi yalnızlığının nedenlerini düşünmesini sağlıyor. Hiç ummadığı bir yerden bir yardım çağrısına destek olmaya karar verdiğinde bizim çekingen karakter kendisine bir amaç edindiğinde artık başka bir ruh haline dönüşüyor. Ve görünmezlik pelerini yok oluyor. Korkularıyla yüzleşen Künüf, artık yola çıktığında yalnız, korkan ve çekingen Künüf’ü ardında bırakıyor.
Yaşam yolculuğumuzda bir dolu yalnız hissettiğimiz, yetersiz hissettiğimiz, kalabalıkların dışında kaldığımızı düşündüğümüz anlar olmuştur. Yalnızlık bazen kendi iç sesimizin bizi farklı hikâyelere inandırması ile de gerçekleşebilir. Bazen bir tercih bazen mecburiyet de olabilir. Fakat bu yalnızlık halini değiştirmek her zaman kişinin kendi iradesinde olduğunu bilmek gerekiyor. Yolculukların ne zaman ne çıkaracağı belirsiz olsa da, yola çıkmak, bilinmeyene yol almak insanı geliştiren bir süreçtir.
Birçok farklı kavramı çocuklarla tartışabileceğiniz, doğaçlama süreçleri ile farklı durumları deneyimleyeceğiniz keyifli bir hikâye. Yalnız ve çekingen olduğunu düşünen tüm çocuk ve yetişkinlerin okuması dileğiyle… Keyifli okumalar olsun.
Yazan ve Çizen: Tove Jansson – Çeviren: Ali Arda
Editör: Nihal Ünver Yayınevi: Dinozor Çocuk