Polonya'daki Auschwitz-Birkenau Devlet Müzesi'ndeki görevliler, o dönemde toplama kampı olarak kullanılan mekanın birinci katında, hücreleri devriye gezen Nazi gardiyanlarının dikkatini çekmemek için bir döşeme tahtasının altına gizlenmiş satranç seti buldu. Müze sorumlusu Elzbieta Cajzer, 80 yıllık olmalarına rağmen elle çizilmiş satranç taşlarının "iyi durumda" olduğunu söyledi.
HIZLI ŞEKİLDE TAŞINIYORDU
Cajzer; bu parçaların, Avrupa'nın en ölümcül toplama kampındaki mahkumların günlük yaşamlarına ışık tuttuğunu söyleyerek, "Çizimlerin birçoğu biraz bulanık olabilir, ancak kale, piyon, fil ve atların görüntüleri hala kolayca ayırt edilebiliyor" dedi. Müze şefi, satranç taşlarının kartondan yapıldığını, bu nedenle mahkumların bunları hızlı bir şekilde saklaması ve oynamak isteyen başkalarına taşıması için ideal olduğunu söyledi.
EKMEK KIRINTILARI BİLE KULLANILDI
Cajzer, "Odak noktasının estetik nitelikler değil; işlevsellik, kolay taşınabilirlik ve hızlı gizlenme olduğunu varsayıyoruz" dedi. Auschwitz gardiyanlarının, önemsiz meseleler yüzünden mahkumları rutin olarak dövdüğü, işkence ve infaz ettiği göz önüne alındığında, satranç taşlarıyla yakalanan herhangi birinin korkunç sonuçlarla karşı karşıya kalması muhtemeldi. Cajzer, risklere rağmen birçok mahkumun satranç taşları veya oyun kartları yapmak için karton, tahta ve hatta ekmek kırıntıları kullandığını belirtti.
1.1 MİLYON KİŞİ KATLEDİLDİ
Kamp mahkumları, zihinsel aktiviteleri acımasız kamp gerçekliğinden bir kaçış olarak görüyordu. Oyun için gerekli olan eşyalar çoğunlukla mahkumlar tarafından yasadışı olarak üretiliyordu. Toplama kampı, gaz odaları aracılığıyla toplu katliamların yapıldığı, sağ kalanların bile işkence, açlık, bitkinlik ve hastalık gibi olumsuzluklarla karşı karşıya kaldığı bir yerdi. Nazilerin yaptığı korkunç tıbbi deneylerde çok sayıda insan öldürüldü. Kamp 1945 yılında Müttefik kuvvetler tarafından kurtarıldığında dünya, Auschwitz'e gönderilen 1.3 milyon kişiden 1.1 milyonunun katledildiğini öğrendi.
