Uyku diyip geçmeyin. Ortalama 75 yaşına kadar yaşayan bir insan ömrünün 23 yılını uykuda geçiriyor. Uyku, bilinç düzeyinin değiştiği, duyusal aktivitenin ve neredeyse tüm istemli kasların baskılandığı doğal olarak kendini tekrar eden bir durumdur. Uykumuz, sirkadyen ve homeostatik süreçlerle kontrol edilir. Bunlardan ilki uykumuzun zamanlamasını, ikincisi uykumuzun süresini etkiler. Sirkadyen süreçler, aynı zamanda, 24 saat içerisinde uykuya olan istekliliğimizi belirler. Buna, sıklıkla bir canlının "iç saati" ya da “biyolojik saati” de denmektedir. Homeostatik süreçler ise uyanıklığımız süresince biriken “uyku basıncını” belirler. Tıpkı su biriktikçe su basıncının artması gibi, uyku biriktikçe de uyku basıncı artar. Bu nedenle uykumuz geldikçe vücudumuz ağırlaşır, hareketlerimiz yavaşlar, gözlerimiz kapanır, dikkatimiz dağılır ve diğer fizyolojik ve psikolojik değişimleri yaşarız. Aynı zamanda homeostatik süreçler uykumuz sırasında da uyuma isteğimizin giderek azalmasını sağlar. Tıpkı dolu bir havuzdan yavaşça suyu boşaltmak gibi. Uyudukça, uyku basıncımız giderek düşer.
Genlerimiz bizlerin günün hangi kısmında uyuduğumuz konusunda etkilidir: gece geç saatlere kadar uyanık kalmayı tercih eden "gece kuşları" mıyız, yoksa erkenden uyanıp erkenden kalkan "erkenci kuşlar" mıyız?
Uyku konusunda herkesin farklı bir biyolojik saati olabilir. Ancak genel anlamda kanser olmamıza engel, çocuklarda büyümeye etki ve gerçek anlamda sağlığımızın yerinde olması için sadece karanlıkta salgılanabilen melatonin hormonu salgılanır. Ayrıca salgılanan ghrelin ve leptin hormonları sayesinde de mutluluk, tokluk gibi durumlar düzenlenir. Bu sebepten dünya genel olarak gece uyur, gündüz yaşar.
Peki hangi saatler arasında uyursak daha faydalıdır?
Yapılan bir araştırmaya göre;
Akşam 22:00 ile 02:00 saatleri arasındaki uyku %200 verimlidir. Bu saatler arasında 3 saat uyuduğunda, 6 saat uyumuş gibi olursun.
Gündüz 10:00 ile 13:00 saatleri arasındaki yani kuşluk vaktindeki uyku %400 verimlidir. Bu saatlerdeki 30 dakika uyku, 2 saatlik uykuya denk gelir. Yani gece 3 saat, gündüz de 30 dakika uyuyan birisi 3,5 saat uyumuş gibi görünür. Gerçekte ise 8 saat uyumuş gibidir. Hiçbir uykusuzluk hissetmez.
İlkeli Söz; Sessizce yaşayacaksın hayatı. Birinin hayatına dahil oldu mu hiç sesini çıkarmayacaksın. Çıkıp giderken de sessizce kapatacaksın kapıyı.
