ŞOK Gazetesi’ne konuşan Uzman Diyetisyen İrem Orhan Demirel, kavun ve karpuz arasındaki farkları ve bu meyvelerin sağlık üzerindeki etkilerini detaylandırdı.
İki meyve arasında seçim yaparken hangi kriterleri göz önünde bulundurmalıyız? Sorumuza Uzman Diyetisyen İrem Orhan Demirel, kavun ve karpuzun sağlık üzerindeki etkilerini değerlendirirken, özellikle besin değerlerine dikkat çekti.
Uzman Diyetisyen İrem Orhan Demirel
KARPUZUN SU ORANI YÜKSEK
İrem Orhan Demirel, karpuzun düşük kalorisi ve yüksek su oranı ile yazın en iyi alternatiflerden biri olduğunu belirtiyor. Karpuzun yüzde 90’dan fazlası sudan oluştuğu için vücudun sıvı dengesini korumasına yardımcı olurken, aynı zamanda kalori alımını da minimumda tutuyor. Ancak karpuzun glisemik indeksi yüksek olduğundan, kan şekerini hızlıca yükseltebileceğini ve bu nedenle diyabet hastalarının dikkatli tüketmesi gerektiğini vurguluyor.
KAVUN C VİTAMİNİ BAKIMINDAN ZENGİN
Öte yandan, kavun ise potasyum ve C vitamini bakımından zengin bir meyve olarak öne çıkıyor. İrem Orhan, kavunun özellikle tansiyon problemi yaşayan bireyler için iyi bir seçenek olabileceğini ifade ediyor.
BESİN DEĞERLERİ
* Karpuz 100 gramda 0,4 gram lif içerirken kavun 100 gramda 0,9 gram lif içermektedir.
* Karpuz daha fazla A vitamini içerirken kavun daha fazla C vitamini içermektedir.
* Karpuz 100 gramda 6,2 gram şeker içerirken kavun 100 gramda 5,6 gram şeker içermektedir.
KAVUNUN FAYDALARI
Vitamin ve Mineral Zengini:
Kavun vitamin ve minerallerce zengin bir besin maddesidir. Bol miktarda A, B, D, C, E ve K vitaminleri içerir. Bu vitamin ve mineraller, bağışıklık sistemini güçlendirir, cilt sağlığını destekler ve enerji üretimini artırır.
Hidrasyon Sağlar:
Vücudun susuz kalmasını önler ve yaz aylarında hidrasyonu sağlar. Özellikle sıcak havalarda kavun tüketmek, vücudun sıvı dengesini korumaya yardımcı olur.
Sindirim Sistemine Destek:
Lif içeriği sayesinde sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olan kavun, kabızlık gibi sindirim sorunlarının önlenmesine katkıda bulunur.
Kalp Sağlığını Korur:
İçeriğindeki potasyum sayesinde tansiyonu düzenler ve kalp sağlığını korur. Ayrıca antioksidan özellikleri ile kalp hastalıkları riskini azaltır.
Göz Sağlığını Destekler:
A vitamini açısından zengin olan kavun, göz sağlığını destekler ve yaşa bağlı göz hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur.
Kilo Kontrolüne Yardımcı:
Düşük kalorili bir meyve olan kavun, diyet yapanlar için ideal bir atıştırmalıktır. Tok tutucu özelliği ile kilo kontrolüne yardımcı olur.
Bağışıklık Sistemini Destekler:
Bağışıklık sistemi vücudun savunma mekanizmasını oluşturur. Bağışıklık sistemi güçlü olan bireylerin hastalıklara yakalanma olasılığı azalır. Vitamin ve mineraller bağışıklık sistemini güçlendiren besin gruplarındandır. Kavun içeriğinde bulunan vitamin ve mineraller sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıkların oluşmasını önler, var olan hastalıkların tedavisinde destekleyici etki gösterir.
Hafızayı Güçlendirir:
İyi bir B vitamini kaynağı olmasıyla kavun; unutkanlığı önleyerek hafızayı güçlendirir ve alzheimer gibi hastalıkların oluşmasını önler.
KAVUN HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELMEZ?
Kavunun şeker içeriği yüksek olduğundan, aşırı tüketimi bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle şeker hastalarının kavunu dikkatli tüketmeleri ve ne kadar tüketmeleri gerektiğini mutlaka uzman doktor ve diyetisyenleriyle görüşerek belirlemeleri önemlidir. Ayrıca, kavuna karşı alerjisi olan bireylerin bu meyveden kaçınmaları sağlık açısından gereklidir.
KARPUZUN FAYDALARI
Zengin Besin İçeriği:
Karpuz, C ve A vitaminleri, potasyum ve magnezyum gibi önemli vitamin ve minerallerle doludur. Bu besinler, bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücudun günlük ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur.
Su İçeriği ile Hidrasyonu Destekler:
Yaklaşık %92'si sudan oluşan karpuz, yaz sıcaklarında vücudun su dengesini korumaya yardımcı olur. Yeterli sıvı alımı, cildin nemlenmesini sağlar ve böbrek sağlığını destekler.
Antioksidan Kaynağı:
Karpuz, likopen gibi güçlü antioksidanlar içerir. Likopen, kalp sağlığını destekler ve bazı kanser türlerine karşı koruma sağlar. Ayrıca, yaşlanma belirtilerini geciktirmeye yardımcı olur.
Kalp Sağlığını Destekler:
Araştırmalar, karpuz tüketiminin kan basıncını düşürmeye ve kalp krizi riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. İçerdiği amino asitler, damarların genişlemesine ve kan akışının iyileşmesine katkı sağlar.
Kas Ağrılarını Azaltır:
Spor sonrası tüketilen karpuz veya karpuz suyu, içerdiği sitrülin sayesinde kas ağrılarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Bu da sporcular ve aktif yaşam süren bireyler için karpuzu ideal bir seçenek haline getirir.
Göz Sağlığını Korur:
A vitamini bakımından zengin olan karpuz, göz sağlığını korumada önemli bir rol oynar. Özellikle yaşa bağlı makula dejenerasyonu riskini azaltabilir.
KARPUZ HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELMEZ?
Karpuz, özellikle diyabet, insülin direnci ve hipoglisemisi bulunan kişilerin kontrollü tüketmesi gereken bir besindir. Bunun yanında migreni tetikleyebilecek bir amino asit olan yüksek düzeyde tiramin içerdiğinde migreni bulunanların da doğru oranda tüketmesi gerekir. Bu hastalıklara sahipseniz doktorunuzun önerisine uyun.
GENEL SAĞLIK DURUMUNUZ ÖNEMLİ
Son olarak karpuz, düşük kalorisi ve yüksek antioksidan içeriğiyle ön plana çıkarken, kavun ise bol miktarda C vitamini ve lif barındırıyor diyen İrem Orhan Demirel her iki meyvenin de yazın serinlemek için harika seçenekler olduğunu ancak bireylerin sağlık durumlarına göre tercih yapmaları gerektiğini belirtiyor. Bu doğrultuda, genel sağlık durumu, kilo kontrolü ve kan şekeri dengesi gibi faktörlerin göz önünde bulundurulması gerektiğini vurgulayarak “Kavun mu, karpuz mu?” sorusunun cevabı ise hiç tereddüt etmeden “her ikisi de” olmalıdır şeklinde veriyor.