Türkiye'nin önemli tarımsal üretim merkezlerinden biri olan Trakya, küresel iklim değişikliğinin etkilerini hissetmeye devam ediyor. Bölgede yağış miktarının azalması ve sıcaklığın artması, ekim, gelişim ve hasat dönemlerinin yıldan yıla farklılaşmasına yol açıyor.
Bölgede bu yıl 145 bin dekar alanda ekilen kanola, kış ve bahar aylarında mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklığın etkisiyle beklenenden 20-25 gün önce çiçek açtı.
"Son 60-70 yılın en sıcak kış ayını yaşadık"
Trakya Üniversitesi Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, AA muhabirine, kış aylarındaki yüksek sıcaklığın kanola, buğday ve arpa gibi ürünlerin hızlı gelişmesine neden olduğunu söyledi.
Küresel iklim değişikliği nedeniyle ürün ekim ve gelişim süreçlerinin değişim gösterdiğini belirten Prof. Dr. Kaya, "Kış ayı biraz daraldı. Küresel ısınma nedeniyle mevsimler kaydı. Kışlık ekimler bir ay geç yapılmaya, yazlık ekimler ise bir ay erken yapılmaya başlandı. Bu yıl son 60-70 yılın en sıcak kış ayını yaşadık. Normalde uzun yıllar beklentileri sonucu nisan sonunda açması beklenen kanolalar ay başında ve ortasında açmaya başladı, tarlalar sarıya boyandı." diye konuştu.
"Buğday ve ayçiçeğinde de yaşadık"
"Trakya'nın sarı gelini" olarak adlandırılan kanolanın önemli bir yağlık bitki olduğunu dile getiren Kaya, kanolada birim alandan yüksek verim alınabildiğine dikkati çekti.
Sıcak havaların çiçeklenme sürecini kısaltabileceğini anlatan Kaya, şunları kaydetti:
"Kanola açısından önemli olan çiçeklerdeki döllenme. Çiçeklenme süresi ne kadar uzun olursa o kadar faydalı oluyor. Kanoladan şu an tüm doğa faydalanıyor. Arılar buradan nektar topluyor. Eğer sıcaklıklar fazla olursa çiçeklenme süresi düşecek. Verim açısından tarladaki bitki sayısı, bitkideki dane sayısı ve danenin ağırlığı önemli. Aşırı sıcak söz konusu olursa dane suyunu çabuk kaybedebilir ve yağ oranı düşük cılız daneler ortaya çıkar. Geçen sene ayçiçeğinde bunu yaşadık. Kuraklık ve sıcak nedeniyle buğdayda verim düşüklüğü yaşadık.
Kanola tarlalarında böceklenmelere de çok dikkat etmemiz lazım. Kışın soğuk ve karlı geçmediği için zararlı böceklerin larvaları bu sürede ölmedi ve fazla ürediler. Bu yüzden kanola tarlalarında faaliyetleri çok oluyor. Çiftçilerimiz tarlalarını dolaşsınlar ve kontrol etsinler. Zararlı böcek popülasyonlarına göre önlem alsınlar."
"Ekim alanları azaldı"
Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan, kanola ekim alanlarının son 5 yıldır azaldığını ve bu yıl 20 bin dekar alanda kanola ekimi yapıldığını aktardı.
İklim değişikliği nedeniyle verimde düşüş beklediklerini dile getiren Şaylan, "Önceki yıllarda kanola ekimi 50 bin dekara kadar çıkmıştı. Ancak sıcaklıkların artması ve iklim değişikliği nedeniyle ekim alanları azaldı. Bu yıl verimde düşüş bekliyoruz." dedi.
"Çiftçi yağış bekliyor"
Tekirdağ Ziraat Odası Başkanı İmdat Saygı, il genelinde 90 bin dekar alanda kanola ekildiğini belirterek, çiftçilerin yağış yetersizliği nedeniyle verim kaybı riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.
Kanolanın yağış isteyen bir bitki olduğuna dikkat çeken Saygı, "Kanola, ılıman olan ve yağış olan yerlerde kışlık olarak iyi yetişen bir bitki. Son yıllarda yağışların azalmasından dolayı kanola ekim alanlarımız azaldı. Çiftçinin, kanoladan verim alabilmesi için yağış şart. Çiftçi şu an ekili alanları için yağış bekliyor." diye konuştu.
