150 milletvekilinin belirleneceği erken seçimlerde anketler, favorilerin 2006-2010 ve 2012-2018 arasında başbakanlık yapan ve Ukrayna'ya silah verilmesine karşı çıkan sol eğilimli aday Robert Fico liderliğindeki İstikamet-Sosyal Demokrasi Partisi (SMER-SD) ile Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı olarak görev yapan liberal ve Batı yanlısı aday Michal Simecka liderliğindeki İlerici Slovakya (PS) olduğunu gösterdi.
Fico'nun AB'de yeni "Orban" olması bekleniyor
Son anketlere en yakın rakibi PS’in az farkla ilerisinde bulunan ve yüzde 20 bandında oy oranı bulunan SMER-SD’nin lideri Fico, seçimleri kazanması halinde komşu Ukrayna’ya askeri yardıma son verme sözü veriyor. Macaristan Başbakanı Viktor Orban’a hayranlığıyla bilinen ve Batı basını tarafından “Rusya yanlısı aday” olarak nitelendirilen Fico’nun kazanması halinde AB'nin Ukrayna yanlısı yaklaşımında yeni bir gedik açılması bekleniyor. Ayrıca Fico’nun kazanması halinde yaklaşık 5 milyon nüfuslu ülkenin, Rusya’nın Avrupa’daki en yeni müttefiki haline gelebileceği yönünde yorumlar yapılıyor. Bazı yorumcular ise Fico’nun çıkışlarının siyasi söylemden ibaret olduğunu savunuyor.
Simecka kazanırsa en genç başbakan olacak
Göçmenlik ve LGBT hakları karşıtı Fico’nun en büyük rakibi Michal Simecka liderliğindeki PS’in oy oranı ise yaklaşık yüzde 19 seviyesinde bulunuyor. Kazanması halinde ülkenin en genç başbakanı olacak 39 yaşındaki Simecka, ülkesinin kaos ve izolasyon yerine Avrupa yanlısı ve onurlu bir gelecek tercih etmesi gerektiğini savunuyor. Batı yanlısı siyasetçi, Fico’nun kazanması halinde ülkesinin Orban liderliğindeki Macaristan’la ittifak kuracağını ve AB’nin Ukrayna’ya yardımları ve Rusya’ya yaptırımlarının zora gireceğini savunuyor.
İki partinin de meclis çoğunluğuna ulaşması beklenmiyor
Anketlere göre SMER-SD ve PS partilerinin her ikisinin de tek başına meclis çoğunluğunu elde edebilecek oy oranları bulunmadığından seçimleri önde tamamlayan partinin liberal Cumhurbaşkanı Zuzana Caputova’dan hükümeti kurma görevini alan ilk parti olması bekleniyor. Seçimin galibinin, yüzde 5 seçim barajını aşabilen ve kendi siyasi duruşlarına yakın küçük partilerle koalisyon yapma şansı elde etmesi öngörülüyor.
Üçüncü partinin SES olması bekleniyor
Anketlere göre üçüncü büyük partinin ise SMER-SD’nin eski bir üyesi olan eski Başbakan Peter Pellegrini liderliğindeki Hlas (Ses) Partisi'nin olması bekleniyor. Kurulabilecek bir koalisyonda kilit öneme sahip olacak Pellegrini, Fico’ya yakın bir isim olarak değerlendiriliyor.
Slovakya'daki siyasi istikrarsızlık
Slovakya’da son seçimler Şubat 2020’de yapılmıştı. Mart 2020’de kurulan koalisyon hükümetinde zaman zaman değişikliklere gidilmişti. Bir süre siyasi istikrarsızlığın sürdüğü ülkede Heger hükümeti, Aralık ayında parlamentoda güvenoyu alamayarak düşmüştü. Cumhurbaşkanı Czaputova, Heger'i bugün düzenlenen erken seçimlere kadar ülkeyi yönetmesi için tekrar başbakan olarak atamıştı. Görevi kabul eden Heger ise daha sonra istifasını sunmuştu.
Başbakan Heger’in istifa etmesinin ardından Cumhurbaşkanı Czaputova, Ludovít Odor’un Başbakanlığında teknokratlardan oluşan bir hükümeti 15 Mayıs 2023 tarihinde görevlendirmişti. Teknokrat hükümet, 15 Mayıs'ta yapılan güven oylamasını kazanamamıştı.
