İstanbul kuruluşundan bu yana bambaşka bir şehir… Gizem, sır ve esrarengiz olaylarla dolu… Bu kadim kentin her yanı tarih her yanı efsane… Doğal güzelliklerinden bahsetmenin sanırız ki anlamı yok… Çünkü dünyaya bedel; özellikle Avrupalı her zaman gıptayla baktı… Bu mega kentin korunması için de eskiden beri özellikle Bizans zamanında tedbirler alınmış… Bunların içinde en önemlilerinden biri olan İstanbul’un surları, tarihi yarımadayı çevreleyen ve yüzyıllar boyunca şehri koruyan güçlü yapılar olarak inşa edilmiştir. Bu surların üzerinde yer alan kapılar ise, şehrin kalbine açılan geçitlerdir. İstanbul’un kara ve deniz surlarında bulunan kapılar, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden günümüze kadar uzanan zengin bir tarihi mirasa sahiptir. Her bir kapı, kendine özgü hikayesi ve mimarisiyle İstanbul’un geçmişine ışık tutar. Şehrin bu tarihi kapıları, ziyaretçilerine hem muhteşem manzaralar sunar hem de İstanbul’un kültürel zenginliğini keşfetme imkanı sağlar. Bu yazımızda, İstanbul’un en önemli kapılarını, bu kapıların nerede olduğunu, nasıl gidileceğini ve tarihi gelişimlerini inceleyeceğiz.
EDİRNEKAPI
İstanbul’un en bilinen kapılarından biridir ve Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethettiği kapı olarak ünlüdür. Fatih ilçesinde, Kariye Müzesi’ne yakın bir konumda yer alır. Günümüzde, tarihi yapılar ve müzelerle çevrili bir bölgededir.
TOPKAPI
Osmanlı döneminde padişahların sefere çıkarken kullandığı kapıdır. Fatih ilçesinde yer alan Topkapı, surların önemli bir geçiş noktası olmuştur.
YEDİKULE KAPISI
Yedikule Hisarı’na yakın olan bu kapı, tarihi Yedikule Zindanları’nın bulunduğu bölgededir. Bu kapı, İstanbul surlarının en güney ucunda yer alır.
ALTINKAPI (YALDIZLI KAPI)
Bizans döneminde şehrin ana girişi olarak kullanılan bu kapı, zafer alaylarının başladığı yerdi. Yedikule yakınlarında bulunan Altınkapı, anıtsal yapısıyla dikkat çeker.
SİLİVRİKAPI
Marmara Denizi kıyısına yakın bir noktada yer alan bu kapı, Silivri yönüne çıkış sağladığı için bu adı almıştır.
AHIRKAPI
Topkapı Sarayı’nın hemen aşağısında, Marmara Denizi kıyısında yer alan Ahırkapı, sarayın ahırlarına yakın olduğu için bu adı almıştır. Günümüzde de Ahırkapı Feneri ile bilinir.
KADIRGA LİMANI KAPISI
Bizans döneminde önemli bir ticaret ve askeri liman olan Kadırga Limanı’na giriş sağlayan kapıdır. Tarihi Yarımada’nın deniz kıyısında yer alır.
SİRKECİ KAPISI
Haliç kıyısında yer alan bu kapı, Bizans döneminde İmparatorluk Sarayı’na yakın bir noktada bulunmaktaydı. Günümüzde Sirkeci Garı’na yakın bir konumdadır.
İstanbul kapıları nerededir ve nasıl gidilir?
İstanbul’un tarihi kapıları, şehrin çeşitli bölgelerinde yer almakta olup, genellikle toplu taşıma araçlarıyla kolayca ulaşılabilir:
Edirnekapı ve Topkapı‘ya ulaşmak için M1 Yenikapı-Atatürk Havalimanı metro hattını veya T4 Topkapı-Mescid-i Selam tramvay hattını kullanabilirsiniz.
Yedikule Kapısı‘na gitmek için Marmaray hattını kullanarak Kazlıçeşme durağında inebilir ve kısa bir yürüyüşle kapıya ulaşabilirsiniz.
Altınkapı ve Silivrikapı‘ya ulaşmak için, Kazlıçeşme veya Yenikapı üzerinden Marmara Denizi kıyısına doğru yürüyebilirsiniz.
Ahırkapı ve Kadırga Limanı Kapısı‘na gitmek için, Kabataş-Bağcılar tramvay hattını kullanarak Sultanahmet veya Gülhane duraklarında inebilirsiniz.
Sirkeci Kapısı‘na ulaşım için, T1 Kabataş-Bağcılar tramvay hattını veya Marmaray’ı kullanarak Sirkeci durağında inebilirsiniz.
İstanbul kapılarının isimlerinin esrarengiz hikayesi
İstanbul’un kapıları, şehrin tarihi boyunca çeşitli dönemlerde önemli roller oynamış ve isimleri de bu rollerle şekillenmiştir. İşte bazı kapıların tarihî hikayeleri:
İstanbul’un kapıları, şehrin tarihi boyunca çeşitli dönemlerde önemli roller oynamış ve isimleri de bu rollerle şekillenmiştir. İşte bazı kapıların tarihî hikayeleri:
Edirnekapı, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethettiği kapı olarak bilinir. Fetihten sonra burası Osmanlı İmparatorluğu’nun Edirne’ye giden ana yolu üzerinde olduğu için Edirnekapı adını almıştır.
Altınkapı, Bizans döneminde “Porta Aurea” olarak biliniyordu ve şehre zaferle dönen imparatorların kullandığı anıtsal bir giriş kapısıydı. Kapının üzerindeki altın yaldızlı süslemeler nedeniyle bu adı aldığı düşünülmektedir.
Ahırkapı, Topkapı Sarayı’nın ahırlarına yakın olduğu için bu isimle anılmıştır. Saray hizmetlilerinin ve padişahın atlarının bakımının yapıldığı yer olarak bilinir.
Yedikule Kapısı, Yedikule Zindanları’nın bulunduğu bölgeye açılan kapıdır. Bizans ve Osmanlı dönemlerinde önemli bir savunma ve hapishane kompleksi olarak kullanılmıştır.
Silivrikapı, İstanbul’dan Silivri yönüne doğru giden yolu işaret eder. Osmanlı döneminde bu kapı, önemli bir askeri ve ticari geçiş noktasıydı.