Covid-19 pandemisi ve çocuklarda gençlerde diyabet ilişkisi, çeşitli ülkelerden elde edilen verilere dayanarak inceleniyor. Bilim insanları, artışın nedenlerini ve bu durumun çözüm yollarını araştırıyor.
Tip 1 Diyabet Vakalarında Gözle Görülür Artış
Pandemi döneminde çocuk ve gençler arasında tip 1 diyabet teşhisi konulan kişi sayısında olağandışı bir artış olduğunu belirten araştırmacılar, bu durumu 'önemli' olarak nitelendiriyor. Bilim insanlarına göre, sağlık hizmetlerinin kapalı olduğu dönemdeki yığılma ve gecikmeler, artışın bir kısmını açıklasa da, yeni teşhis edilen vakaların tamamını açıklamıyor.
Diyabet Artış Oranları ve Covid-19
Pandemiden önce, çocukluk çağı tip 1 diyabet görülme oranı zaten yılda yaklaşık %3 oranında artıyordu. Ancak, pandeminin ilk yılında bu oran, Covid öncesi döneme kıyasla %14 arttı. Covid'in ikinci yılında ise bu oran, pandemi öncesi seviyelere göre yaklaşık %27'ye yükseldi.
Diyabet Artışının Arkasındaki Sebepler Nelerdir?
Bilim insanları, bu artışı neyin tetiklediği konusunda tam bir fikre sahip olmasalar da, birkaç teori üzerinde duruyorlar. Bu teorilerden biri, Covid-19'un bazı çocuklarda diyabet riskini artıran bir reaksiyonu tetikleyebileceği yönünde. Bir diğer hipotez ise, çocuklukta bazı mikroplara maruz kalmanın diyabet de dahil olmak üzere bir dizi hastalığa karşı korunmayı sağlayabileceği üzerine.
Diyabetin Belirtileri ve Tedavisi
Tip 1 diyabet, vücudun kan şekeri seviyelerini otomatik olarak kontrol edemediği bir durumdur. Hastaların, kan şekerini düzenlemek için insülin alması gerekmektedir. Ayrıca, bu hastalıkta vücut, yanlışlıkla pankreastaki insülin üreten hücreleri yok eder. Çocuklar ve yetişkinler arasında görülür, ancak nedenleri tam olarak bilinmemektedir ve günümüzde kesin bir tedavisi bulunmamaktadır.
Diyabet Yardım Kuruluşları ve Uzmanların Değerlendirmeleri
Tip 1 diyabet yardım kuruluşu JDRFUK'un Politika Direktörü Hilary Nathan, pandeminin ve diyabet artışının aileler üzerinde hayat değiştiren bir etkisi olduğunu belirtiyor. Nathan, tip 1 diyabetin belirtilerine dikkat etmeye çağırıyor: yorgunluk, susuzluk, daha sık idrara çıkma ve kilo kaybı.
Dr. Faye Riley ise, pandeminin ardından beklenenden daha yüksek sayıda diyabet teşhisi konulduğunu vurguluyor ve bu konuda daha fazla araştırma yapılmasının önemine dikkat çekiyor.
(Ahmet Rıdvan Elitez)
