2025-2027 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Program’da (OVP) sermaye piyasaları geliştirilmesi kapsamında, alternatif finansal araçların geliştirilmesiyle yatırımcı tabanının genişletilmesi ve tasarrufların artışı hedefleniyor.
Merkezi Kayıt Kuruluşunun (MKK) açıkladığı verilere göre, ağustos sonunda bakiyeli yatırımcı sayısı son 1 yılda yüzde 18,6 artarak 10 milyon 959 bin 772 kişiye ulaştı. Toplam kayıtlı yatırımcı sayısı ise 35 milyon 596 bin 999 oldu.
Söz konusu dönemde pay senedi bakiyeli yatırımcı sayısı son 1 yılda yüzde 18,7 artarak 7 milyon 430 bin 342 kişiye yükselirken, yatırım fonu yatırımcı sayısı yıllık yüzde 25,7 artarak 5 milyon 227 bin 524’e ulaştı.
Ak Portföy Genel Müdürü Mehmet Ali Ersarı, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, sermaye piyasasının geliştirilmesi konusunun istikrarlı şekilde bu programlarda yer aldığını ve bu konuların gündemde olmasını olumlu bulduklarını söyledi.
Geçmiş dönemde destekleyici adımlar atıldığını anımsatan Ersarı, şu bilgileri paylaştı:
“Sermaye piyasalarına yönelik vergisel avantajlar, stopaj avantajları gibi çalışmaların hayata geçtiğini gördük. Bu konuların gündemde olmasıyla sermaye piyasalarının teşvik edilmeye devam edileceği yönünde bir izlenim alıyoruz. Çünkü gittiğimiz noktada potansiyel büyük. Yatırımcı sayısındaki artışların etkileyici olduğunu düşünüyorum. Bugün 8 milyon fon yatırımcısından 5 milyonu tekil yatırımcı. Amerika'da ne kadar var diye baktığımızda, her haneden 2 kişinin yatırım fonu yatırımcısı olduğunu görüyoruz. Aslında bu rakamlar daha çok büyümeye gebe. Portföy yönetim sektörü olarak toplam büyüklüğümüz Gayri Safi Milli Hasıla içerisinde yüzde 15’e yeni yeni yaklaşıyor. Dünya ortalaması yüzde 100’ün yüzün üzerinde. Dolayısıyla buralarda gidecek çok yolumuz var.”
Ersarı, tasarruf alışkanlıklarının değişmeye başladığını ve yatırımcıların farklı piyasalara, geçmiş dönemde riskli algıladıkları varlık sınıflarına daha açık hale geldiğini vurguladı.
Araç çeşitliliğine değinen Ersarı, girişim sermayesi yatırım fonu ya da gayrimenkul yatırım fonu yatırımlarının uzun vadeli olması sebebiyle buralardaki yatırım havuzlarını doldurmanın diğer yatırım fonlarına göre daha zor olduğunu bildirdi.
Bu fonlara uzun vadeli yatırımlar üzerinden kaynak yönlendirmesi yapılması gerektiğini ifade eden Ersarı, şunları kaydetti:
“Bu anlamda bireysel emeklilik sistemi bu iki yatırım fonu grubu için oldukça önemli itici bir güç. Çünkü bireysel emeklilik fonlarından buralara aktarılan kaynaklar var. Bu aslında bir ekosistem yani, kısa vadeli yatırımcıdan uzun vadeli yatırımcıya, kurumsal yatırımcıdan bireysel yatırımcıya, farklı varlık sınıflarına kadar hepsi bir ekosistem. Önümüzdeki dönemde bireysel emeklilik sistemine dair yapılabilecek yeni geliştirmeler, oradaki ivmeyi bir üst seviyeye çekebilecek adımların bu varlık sınıflarında itici gücün artması anlamına gelebilir."
"Açığa satış gibi regülasyonların devreye alınması düşünülebilir"
Başkent Menkul Değerler Genel Müdürü Cumhur Örnek ise yıllardır 2 milyon bakiyeli yatırımcı sayısını aşmakta zorlanan sermaye piyasalarının bugün negatif reel faizle büyümeyi önceleyen politikaların devreye girmesi ve halka arzlarda eşit dağıtım tebliğ değişikliğiyle yeni bir boyuta ulaştığını söyledi.
Portföy büyüklük dağılımları ile analiz yapıldığında hedeflenen noktaya henüz ulaşılmadığını belirten Örnek, şu bilgileri paylaştı:
“Kısa vadede piyasa katılımcıları üç ana noktaya odaklanmış durumda: Parasal sıkılaştırmanın reel sektöre gecikmeli etkileri, enflasyon muhasebesinin finansallarda yaratacağı değişim ve Merkez Bankası’nın atacağı adımların zamanlaması. Orta ve uzun vadede ise borsa işlemlerinin vergilendirilmesi konusu belirsizliğini koruyor ve netleşmesi gerekiyor. Daha fazla kurumsal yatırımcı çekmek adına piyasanın kendi dinamiklerini dengeleyen açığa satış gibi regülasyonların zaman içinde devreye alınması düşünülebilir. Sürdürülebilir fiyat istikrarı ise olmazsa olmazımız; aksi takdirde sermaye piyasası dışındaki finansal ürünlerin cazibesini azaltmak mümkün olmayacaktır.”
"Araç çeşitliliğinin artmasını bekliyoruz"
Bulls Yatırım Genel Müdürü Burak Salman, sermaye piyasalarının çeşitlendirilmesi ve yatırımcı tabanının geliştirilmesi hususunu oldukça önemli bulduklarını söyledi.
OVP’de altı çizilen kripto varlıklar ve platformlara ilişkin düzenlemeler ile sektörde yapay zeka ve diğer teknolojilerin kullanılması gibi konuların sermaye piyasalarının gelişimine katkı sağlayacağını vurgu yapan Salman, şunlara dikkati çekti:
"Yatırımcı sayısı, sermaye piyasalarımızın son yıllardaki büyümesiyle birlikte mevcut seviyelerine ulaştı. Bu alandaki araç ve ürün çeşitliliğini artırmak, hem yatırımcıların adet bazında hem de portföy büyüklükleri bazında sermaye piyasalarına olan katkısını artıracaktır. Buna ek olarak teşviklerin artırılması, teknolojik altyapının geliştirilmesi gibi hususların da etkisinin olabileceğini düşünüyoruz. Son dönemlerde fonlara ciddi bir ilgi var. Yatırımcılar, hisse senedi, altın, borçlanma aracı gibi yatırım araçlarında spesifik yatırım yapmak yerine, çeşitli temalardaki ve içeriklerdeki fonları alarak aslında istedikleri alana, içeriği sermaye piyasası uzmanlarınca oluşturulan ürünler vasıtasıyla yatırım yapmış oluyorlar. Biz önümüzdeki dönemde sermaye piyasalarında araç çeşitliliğinin artmasını bekliyoruz."