Türkiye'nin hava, su ve toprak kalitesi, ülke genelinde bulunan 365 hava kalitesi izleme istasyonu aracılığıyla ölçülmektedir, Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre.

İstasyonlardan elde edilen veriler, Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'ne bağlı olan Laboratuvar, Ölçüm ve İzleme Dairesi Başkanlığı'nın Gölbaşı'ndaki Sürekli İzleme Merkezi'ne (SİM) aktarılmakta ve burada anlık olarak takip edilmektedir.

Türkiye'de 2004 yılında başlayan Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı çalışmaları, başlangıçta 2005 yılında SO2 ve PM10 parametrelerinin 36 hava kalitesi izleme istasyonuyla çeşitli illerde takip edilmesiyle başladı. Daha sonraki yıllarda ise CO, NOx, O3 ve PM2,5 parametreleri de izleme kapsamına dahil edildi.

Hava kalitesi izleme istasyonlarının kurulması için gerekli olan hava kalitesi ön değerlendirme projeleri 2008 yılında başladı. 2016 yılı itibarıyla, Güneydoğu Anadolu Temiz Hava Merkezi'ne bağlı olan iller hariç olmak üzere, ülkedeki hava kalitesi izleme ağı başarıyla tamamlandı.

2021 yılı sonunda, ön değerlendirme projelerinin sonuçlarına göre kurulması gereken istasyonlar ve eklenmesi gereken parametrelerin kurulumları tamamlandı.

Bakanlık envanterinde bulunan 4 mobil hava kalitesi ölçüm aracı, özellikle hava kirliliği şikayetlerinin yoğun olduğu bölgelerde ölçümler gerçekleştiriyor.

Türkiye'nin hava kalitesini iyileştirmek için yapılan çalışmalar olumlu sonuçlar verdiğini gösteriyor. Son 5 yıla ait hava kalitesi verileri incelendiğinde, partikül madde parametresinde %4, kükürt dioksit parametresinde %46, karbonmonoksit parametresinde %18, azot dioksit parametresinde %3, ozon parametresinde ise %8 oranında ortalama bir iyileşme olduğu belirlendi.

Hava kalitesi verileri, internet sitesi ve Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı mobil uygulaması aracılığıyla takip edilebilmektedir. Dünya genelinde yaygın olarak kullanılan Hava Kalitesi İndeksi (HKİ) sistemi kullanılarak havadaki kirleticilerin konsantrasyonlarına göre hava kalitesi "iyi, orta, kötü ve tehlikeli" olarak sınıflandırılmaktadır.

Hava kalitesi izleme istasyonlarından elde edilen verilere "www.havaizleme.gov.tr" internet sitesi ve Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı mobil uygulaması üzerinden erişilebilmektedir.

Türkiye, 2003 yılında Avrupa Çevre Ajansı (AÇA) ve Avrupa Bilgi ve Gözlem Ağı'na üye olmuştur. Bu nedenle hava kalitesi izleme istasyonlarından elde edilen veriler her yıl AÇA'ya raporlanmaktadır.

AA

Editör: Hande Durmaz