Türkiye-Moğolistan İş ve Yatırım Toplantısı, Bakan Bolat, Moğolistan Başbakan Birinci Yardımcısı ile Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Luvsannyam Gantumur ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yönetim Kurulu Üyesi Faik Yavuz'un katılımıyla TOBB Konferans Salonu'nda gerçekleştirildi.
Bolat, burada yaptığı konuşmada, Moğolistan'ın, resmi ve özel sektör heyetiyle Türkiye'ye gerçekleştirdiği bu ziyaretin iki ülke arasındaki güçlü ve gelişen bağların en somut göstergesi olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kazakistan'ın başkenti Astana'da katıldığı Şangay İşbirliği Örgütü Zirvesi'nde bu ziyaretin kararlaştırıldığını bildiren Bolat, "Kısa sürede bu ziyaretin geniş bir heyetle gerçekleştirilmesi bizi çok mutlu etti. Türkiye ile Moğolistan arasındaki bağlar sadece ticarete ya da günümüze ait değildir." diye konuştu.
Bolat, iki ülkenin ortak tarihi ve kültürel mirasa sahip olduğuna dikkati çekerek, "Hızla gelişen ekonomisi, stratejik konumu, bölgesel ve küresel boyuttaki etki gücüyle ülkemiz, zengin kaynakları, genç nüfusu ve keşfedilmemiş büyük potansiyeliyle Moğolistan, halklarına daha müreffeh bir gelecek oluşturmak üzere doğal ortak konumundadırlar. Birlikte sınırların ötesine uzanan, yalnızca iki ülkeyi değil yeni pazar ve bölgeleri de birbirine bağlayan fırsatları hayata geçirebiliriz. Bu vizyon için büyük düşünmeli ve cesur adımlar atmalıyız." ifadesini kullandı.
İnşaat sektörünün Moğolistan'ın modern altyapı geliştirme vizyonuna büyük katkı yapabileceğine işaret eden Bolat, "Müteahhitlerimiz 2023'te 23 milyar, 2024'te de 29 milyar dolarlık inşaat projesi ihaleleri kazandı. Moğolistan'ın değerli hükümeti de Türkiye'nin inşaat sektöründeki bu bilgi birikimi ve tecrübesinden faydalanacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Bolat, Türk müteahhitlik sektörünün, Moğolistan'ın iddialı altyapı hedeflerini gerçekleştirmesine destek vermeye hazır olduğunu söyledi.
"Teknik işbirliği yapmaya hazırız"
Türkiye ile Moğolistan arasındaki ikili ticaretin geçen yıl önemli sıçrama gösterdiğini ve 140 milyon dolara ulaştığını aktaran Bolat, "Türk tarafı olarak dış ticaret fazlamız söz konusu. Moğolistan'dan da ülkemize ihracat imkanlarının arttırılması konusunda geniş pazara sahibiz. Özellikle madencilik ve hayvancılıkta ortak fırsatlar bulunmaktadır, biz Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ticaret Bakanlığı olarak teknik işbirliği yapmaya hazırız." ifadesini kullandı.
Bolat, Türk yatırımcıların da Moğolistan'da yatırım yapma ve iş fırsatları arayışında olduklarını belirtti.
Bugüne kadar Türk müteahhitlerin Moğolistan'da 9 inşaat projesi aldığını ve 403 milyon dolarlık proje tamamladığını aktaran Bolat, "Savunma sanayisinde, temiz enerji, madencilik, gıda işleme, turizm, bilişim teknolojileri, film ve dizi sektörlerinde işbirliği yapmak için fırsatlar olduğuna inanıyoruz." dedi.
Helal Akreditasyon Kurumu ile Moğolistan Standart ve Metroloji Ajansı arasında 2023'te imzalanan mutabakat zaptı ile helal gıda işbirliğinde önemli ilerleme sağlandığını aktaran Bolat, şunları kaydetti:
"İki ülke arasındaki ulaşım ağı anlamında Türk Hava Yollarının Moğolistan uçuşlarını artırması da kültürel ve turizm işbirliğini geliştirecektir. Türkiye Moğolistan Karma Ekonomi ve Ticaret Komisyonunun 10. dönem toplantısının da bu yıl içinde Moğolistan'ın başkenti Ulanbatur'da gerçekleştirilmesi için birlikte çalışacağız. Ticaret Bakanlığı olarak Moğolistan'daki mevkidaşlarımız ve ilgili kurumlarla bilgi ve tecrübe paylaşımı yapmaya hazırız. Daha fazla yatırım yapma, üretme ve karşılıklı olarak güçlü işbirliğini inşa etmek için çok iyi bir dönemdeyiz. Her iki ülkenin liderleri bu konuda son derece istekli ve yapıcı bir tutum sergilemektedir."
"Ekonomilerimiz birbirini tamamlayıcı yapıdadır"
TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Yavuz da Moğollar ve Türklerin Asya'nın iki ayrı ucunda yaşayan kadim komşu milletler olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Turizm, önemli işbirliği alanımız olabilir. Türkiye ile Moğolistan arasındaki ikili ticaret hacmi büyümektedir, 2023'te 108 milyon dolar olan ticaret hacmimiz geçen yıl 139 milyon dolar düzeyine yükselmiştir. Bu rakamın ülkelerimizin potansiyelinin çok altında olduğunu biliyoruz. Ekonomilerimiz birbirini tamamlayıcı yapıdadır. Ticari ve iktisadi alandaki işbirliğimizin geliştirilmesi için birçok imkan vardır. Başta altın, bakır, uranyum ve kömür olmak üzere madencilik alanında da ciddi işbirliği potansiyelimiz bulunuyor."
Tarım ve hayvancılık sektörlerinin de değerlendirilmesi gereken fırsatlar arasında olduğunu bildiren Yavuz, bu bağlamda, dericilik sektörünün önemli işbirliği alanı olarak öne çıktığını söyledi.
Yavuz, Türkiye'nin güçlü olduğu sektörlerin başında inşaat geldiğini ifade ederek, "Bu alandaki tecrübe ve kapasitemizi, Moğolistan'daki inşaat ve altyapı projelerinde de göstermek isteriz. 2018'de TOBB ile Moğolistan Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası olarak 'Türk-Moğol Ticaret ve Sanayi Odası Forumu'nu kurduk." dedi.
Moğolistan Başbakan Yardımcısı Gantumur: Moğollar ve Türkler işbirliği yaparsa büyük işlere imza atacağından şüphem yok
Moğolistan Başbakan Yardımcısı, Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Luvsannyam Gantumur ise Türkiye'yi daha önce ziyaret ettiğini belirterek "Her gelişimde sanki evime, kendi vatanıma gelmiş gibi hissediyorum. Sanki Moğol insanlarıyla görüşüyormuşum gibi hiç yabancılık çekmiyorum." diye konuştu.
Moğol ve Türk halkının tarihi bağlarının bulunduğunu ifade eden Gantumur, iki ülkenin iş insanlarının beraber çalışabileceklerinden şüphe duymadığını dile getirdi.
Gantumur, "Türkler çalışkanlığıyla bilinir, Moğollar ise azimli olmalarıyla..." ifadesini kullanarak Türk gençlerinin gözlerinin parladığını söyledi.
"Moğollar ve Türkler çok çalışkan insanlardır. Eğer işbirliği yaparlarsa Asya'da ve dünyada çok büyük işler başaracağından, büyük işlere imza atacağından hiç şüphem yok." diyen Gantumur, Moğolistan'ın maden sektöründe henüz keşfedilmemiş kapasiteye sahip olduğunu kaydetti.
Gantumur, maden alanındaki araştırmaların tamamlanmadığını dile getirerek Çin'in madencilik alanında örnek teşkil ettiğini ifade etti.
Ülkesinin üretim alanında yol katetme hedefine işaret eden Gantumur, Türkiye'nin bu alandaki başarısının Moğolistan için yol gösterici olduğunu vurguladı.
Gantumur, 2 bin 500 Moğol gencinin Türkiye'de eğitim gördüğünü aktararak iki ülke arasında eğitim alanındaki çalışmalara değindi.
"Bir ülkeye bağlı olmaktan kaçınıyoruz"
Moğolistan Ulusal Büyük Parlamento Üyesi Erdeneburen Ravjikh da Türkçe yaptığı konuşmada, yıllar önce Ankara'da hukuk eğitimi aldığını ifade ederek ülkesinin parlamento sisteminde yaşanan gelişmeleri anlattı.
Ravjikh ülke ekonomisinin yıllar içinde geliştiğini söyleyerek 2028'de kişi başına düşen milli geliri 10 bin dolar seviyesine taşımayı hedeflediklerini belirtti.
"Bir ülkeye bağlı olmaktan kaçınıyoruz." ifadesini kullanan Ravjikh, Moğolistan'da az sayıda Türk firmasının yer aldığını söyledi. Ravjikh, Türk iş adamlarını ve girişimcileri Moğolistan'a davet etti.
Moğolistan Ulusal Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Tur-Od Lkhagvajav da iki ülkenin ticaret ve sanayi odaları arasındaki işbirliğini konu alan bir sunum yaptı.
Konuşmaların ardından iki ülke arasında "Türkiye-Moğolistan Ticaret ve Sanayi Odası Formu Kuruluş Anlaşması" imzalandı.
