İstanbul’daki tarihi camiler arasında başka bir örneği olmayan, gizemli bir hazine olan Yeraltı Camii, adeta zamanın derinliklerine yolculuk yapmayı vaat ediyor. Aslında bir cami olarak inşa edilmemiş olmasına rağmen, bu yapı İstanbul'un eşsiz tarihi yapıları arasında özel bir konuma sahip.
İşte bu sıra dışı yapıyı benzersiz kılan detaylar...
Yeraltı Camii diğer adı Kurşunlu Mahzen. Burası aslında İstanbul kuşatıldığı zamanlarda Bizanslıların Haliç ağzını kapatmak için gerdikleri ünlü zincirin kuzey ucunun bağlandığı Kastellion kalesinin bodrumudur. İnşa tarihi net olarak bilinmemekle birlikte, Evliya Çelebi'nin aktardığına göre Hicret’in 92 (711) yılında Abdülaziz oğlu Ömer tarafından yapılmış ve sonradan camiye çevrilmiştir. Osmanlı dönemi kayıtlarında ise "Mahzen-i Sultani" olarak geçer.
1752-1756 YILLARINDA CAMİYE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
İstanbul'un fethinden sonra çeşitli amaçlarla kullanılan yapı, 1752-1756 yıllarında Sultan I. Mahmud’un sadrazamı Köse Bahir Mustafa Paşa tarafından camiye dönüştürülmüştür. Ancak minaresi bir depremde yıkıldığı için Sultan I. Mahmud tarafından yeniden inşa edilmiştir.
İSTANBUL KUŞATMASINA KATILAN SAHABELER
Günümüzde Yeraltı Camii'ni önemli kılan ise içinde bulunan sahabe kabirleridir. İlk olarak mahzen olarak kullanılan yapı, daha sonra keşfedilen sahabe kabirleri sebebiyle ibadethaneye dönüştürülmüştür. Cami içinde Emeviler döneminde İstanbul kuşatmasına katılan sahabelere ait kabirler bulunmaktadır.
GÜN IŞIĞINI DENİZ TARAFINDA BULUNAN PENCEREDEN ALIR
Dikdörtgen planlı olan bu yapıda elli dört adet kalın paye, tonozları taşımaktadır. İstanbul’da kitâbe üstünde görülen en eski tuğra giriş kapısı üstünde bulunan I. Mahmud’a ait tuğradır. Cami, gün ışığını sadece deniz tarafındaki duvarında bulunan pencerelerden alır. Üstünde, ahşap bir Türk konağı mimarisinde olan ve 1985’te restorasyonu yapılan Sahiller Sağlık Merkezi müdürlüğü binası bulunmaktadır.
KARAKÖY VAPUR İSKELESİ YAKININDADIR
Karaköy Vapur İskelesi yakınında bulunan bu cami, İstanbul'un tarihî mirasına önemli bir katkı sunmaktadır. Günümüzde halen aktif olan Caminin müezzin mahfili vardır. İki giriş kapısı bulunur. Birincisine Kemankeş Caddesi’nden diğerine Karantina Sokağından girilir. Karantina Sokağından kot farkı nedeniyle merdivenlerle girilir. Karaköy Vapur İskelesi yakınındadır. İstanbul'un tarihî ve dini mirasını koruma adına büyük bir öneme sahiptir.
