Türkiye'de, eczanelerde yılda 5 milyon kutu dermo kozmetik güneş koruyucu ürün satılıyor. e-ticaret yoluyla satışı yapılan ürün miktarı ise tam 7,5 milyon. Türkiye Kozmetik ve Temizlik Ürünleri Sanayi Meclisi verilerine göre, zincir marketler ve güzellik mağazalarındaki satış sayısı yıllık ortalama 5 milyon kutu.

CİLT KANSERİ RİSKİ VAR

Bu kadar büyük bir pazarda ne yazık ki insan sağlığı için tehdit oluşturan sahte ve taklit ürünler de piyasada kol geziyor. "UVA" ve "UVB" ışınlarından oluşan güneşin zararlı etkilerinden koruyamayan sahte ürünleri kullananlarda cilt yaşlanması, ciltte akne, yağlanma, lekelenme, güneş yanığı ve ilerleyen dönemlerde cilt kanseri riski oluşuyor.

SADECE YAZ AYLARINDA DEĞİL…

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, sahte güneş kremlerinin zararlarını ve doğru güneş kremi kullanımının önemini ŞOK Gazetesine anlattı. Kutlubay, ürünlerin güvenilir yerlerden, özellikle eczanelerden alınması gerektiğini vurgularken sadece yaz aylarında değil, yıl boyunca güneş kremi kullanılmasının önemini vurguladı.

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Zekayi Kutlubay

GÜNEŞ KREMİNİ DOĞRU KULLANIN

Güneş kremi kullanımı hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Kutlubay, güneş kreminin dışarı çıkmadan 15-30 dakika önce uygulanması gerektiğini söylüyor. Yüz için yaklaşık bir çay kaşığı, vücut için ise yeterli miktarda güneş kremi kullanılmasının önemine dikkat çekiyor. Güneş kremi uygulamasının eşit dağıtılarak ve nazik masaj ile yapılmasının cilt sağlığı açısından daha etkili olacağını belirtiyor. Ayrıca, güneş kremi uygulamasının her iki saatte bir yenilenmesi ve suya girildikten sonra tekrar uygulanması gerektiğini vurguluyor.

Güneş kremi kullanmanın cilt sağlığı açısından en önemli faydaları nelerdir?

Güneş kremi kullanmanın cilt sağlığı açısından birçok önemli faydası vardır. İşte bunlar; UV ışınlarına karşı koruma, cilt kanserini önleme, erken yaşlandırmayı geciktirme, cilt lekelerinin oluşmasını engelleme ve lekelerde azalma, cilt bariyerini güçlendirme en önemli faydalarından sayılabilir

Hangi SPF değerinde güneş kremi kullanmamız gerektiğini nasıl belirleyebiliriz?

SPF (Sun Protection Factor) değeri, güneş kreminin UVB ışınlarına karşı ne kadar koruma sağladığını gösterir. Hangi SPF değerinde güneş kremi kullanmanız gerektiği, çeşitli faktörlere bağlıdır. Cilt tipiniz, güneşe maruz kalma süresi, etkinlik türü, güneş kremi uygulama sıklığı, cilt sorunlarınız gibi faktörler bunlardan bazılarıdır. Genellikle geniş spektrum koruma sağlayan ve SPF 30 veya daha yüksek olan güneş kremlerinin kullanılması önerilir. Ancak kişisel ihtiyaçlarınıza ve yaşam tarzınıza bağlı olarak SPF değeri farklı olarak seçilebilir.

Geniş spektrum koruma nedir ve neden önemlidir?    

Geniş spektrum koruma, güneş kremlerinin hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı koruma sağladığını ifade eder. Bu tür koruma, cilt sağlığını korumak ve güneşin zararlı etkilerini en aza indirmek için kritik öneme sahiptir.  UVA ışınları, cildin daha derin tabakalarına etki eder ve cildin yaşlanmasına, kırışıklıklarına ve lekelenmelere sebep olabilir iken UVB ışınları cilt kanseri riskini artırabilir. SPF değerleri sadece UVB ışınlarına karşı korumayı ifade eder. "Geniş spektrum" etiketine sahip olan güneş kremleri ise hem UVA hem de UVB'ye karşı korumayı ifade eder. İki tür ışına karşı korumayı sağlamakta cilt sağlımızın korunmasında büyük önem ifade eder.

ÜRÜNLERİN ALINDIĞI YER ÖNEMLİ

Güneş kreminin sahte olduğunu nasıl anlarız?

Sahte ürünler, cildinize zarar verebilir ve istenmeyen etkiler yaratabilir. Bir ürünün sahte olup olmadığını anlamanın birkaç yolu vardır. Öncelikle ambalaj ve etiket kontrolü önemlidir. Basım hatası, marka veya içerik hakkında yanlış bilgiler içermesi, son kullanma tarihi, üretim numarası okunaklı bir şekilde ambalaj üstünde olmalıdır. Ürünlerin alındığı yerde önemlidir. Normal fiyatından çok ucuza satan internet siteleri gibi, yerlerden satılan ürünlerin sahte olma ihtimali daha yüksektir. Eczanelerden alınmasına özen gösterilmesi gerekmektedir. Alınan ürünü evde kendiniz de test edebilirsiniz. Cildinizin küçük bir bölümüne test yapmak ve ürünün nasıl tepki verdiğini gözlemlemek yardımcı olabilir. Ayrıca ürün normalden çok farklı kokuyor veya kıvamının çok akışkan veya çok katı olması da sahte bir ürün olduğu anlamına gelebilir. 

Güneş kreminin suya dayanıklılık özelliği nasıl test edilir?

Güneş kreminin suya dayanıklılığını test etmek, özellikle yüzme, terleme veya suya maruz kalma gibi etkinlikler sırasında korumanın etkili olup olmadığını belirlemek açısından önemlidir. Evde basit bir test ile suya dayanıklılığını tam olarak anlamak oldukça zordur. Genellikle ürünlerin üzerindeki etikette suya dayanıklılığı ifadesinin olması bu yüzden önemlidir.

EVDE TEST YÖNTEMİ

Evde basit bir test olarak, temiz bir alanın üzerine, güneş kremini sürün. Ürünün kurumasını bekledikten sonra, üzerine ılık su dökerek nazikçe ovuşturulup, suyun etkisi gözlemlenebilir. Güneş kremi kolayca çıkıyorsa, suya dayanıklılığı düşük olarak yorumlanabilir. 

BEBEKLERİN VE ÇOCUKLARIN CİLDİ HASSASTIR

Çocuklar ve bebekler için özel güneş kremleri kullanmak gerekli midir?

Çocukların ve bebeklerin cildi, erişkinlere daha farklı özelliklere sahiptir. Daha ince, daha alerjik ve daha hassas cilde sahip olan çocuk veya bebeklere özel güneş kremi seçilmesi önemlidir. Genellikle hipoalerjen, mineral filtreli, suya dayanıklı güneş kremi seçilmesi, çocuk ve bebeklerde daha az reaksiyon oluşturma riskine sahip bir güneşten koruma sağlayacaktır. 

Güneş kremlerinde kimyasal ve fiziksel filtreler arasındaki farklar nelerdir?

Kimyasal ve fiziksel filtreler, güneş kremlerinin UV ışınlarından koruma yöntemlerine göre adlandırılmış filtrelerdir. Fiziksel filtreler, UV ışınlarını cilt üzerinde fiziksel bir bariyer oluşturarak yansıtır. Bu filtreler, UV ışınlarını cildin yüzeyinden geri çevirir ve cildin içine girmesini engeller. Kimyasal filtreler ise UV ışınlarını cilt üzerinde emerek veya kimyasal olarak dönüşüme uğratarak UV ışınlarının cildin içine girmesini engeller. Bu filtreler, UV ışınlarını emip, onları ısıya dönüştürerek ciltten uzaklaştırır.

Nasıl uygulanmalı ve ne sıklıkla sürülmeli?

Güneş kremi, evden dışarı çıkmadan 15-30 dakika önce uygulanmalı. Yüz için yaklaşık 1 çay kaşığı güneş kremi uygulanmak yeterli sayılabilir. Ayrıca vücut bölgesi de unutulmamalı. Güneş kremi eşit dağıtılmalı ve nazik masaj ile uygulanmalı. Ayrıca her iki saatte bir güneş kremi yenilenmeli. Suya girdikten sonra ise tekrar güneş kremi uygulanması gerekir. 

YAZ - KIŞ KULLANILMALI

Sadece yaz aylarında mı güneş kremi kullanmalıyız?

Güneşten gelen ışınlar hem yazın hem de kışın etki edeceği için, sadece yazın güneş kremi uygulanması oldukça yanlıştır. UV ışınları yıl boyunca cildimize etki etmekte olduğu için, güneş kremleri yaz veya kış denmeden kullanılması gerekir. Cildimize etki edecek ışınlar bulutların arasından rahatlıkla geçmektedir. Bu yüzden güneş kremleri yıl boyuncu kullanılmalıdır. 

Kaynak: SENAY GÜNCAVAR