Türkiye genelinde kayıt dışı ekonomiyi azaltmayı hedefleyen Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), akaryakıt sektöründe şeffaflığı artırmak için büyük bir adım olarak görülüyor. Sistem, ticari araçları kapsıyor ve kayıt yaptırmayan araç sahiplerini ciddi cezai yaptırımlar bekliyor. UTTS'ye geçiş için belirlenen sürelerde son yaklaşıldıkça, araç sahiplerinin bu konudaki hassasiyeti de artıyor. Kayıt süreçleri ve sistemin detayları merak konusu olmaya devam ediyor.
UTTS Kaydında Son Tarih Uzatıldı
Ticari araç sahiplerinin UTTS sistemine kayıt olması ve gerekli cihaz montajını yaptırması için belirlenen 31 Aralık 2024 tarihi, Resmi Gazete'de yayımlanan yeni bir düzenleme ile 31 Ocak 2025'e kadar uzatıldı. Bu uzatma, araç sahiplerine ek süre tanırken, 31 Aralık 2024'e kadar kayıt yaptıranların o yılın fiyatlarından yararlanabileceği belirtildi. 1 Ocak 2025 itibarıyla kayıt yaptıranlar ise yeni yılın ÜFE artışına göre belirlenen fiyatları ödeyecekler. Donanım montajı için son tarih ise 30 Nisan 2025 olarak belirlendi.
Bireysel Araçlar Kapsam Dışında
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi, bireysel araç sahipleri için bir zorunluluk taşımıyor. Ancak 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren trafiğe çıkacak olan tüm sıfır araçlar, üretici veya ithalatçıları tarafından UTTS uyumlu Taşıt Tanıma Birimi (TTB) ile donatılmış olarak piyasaya sunulacak. Bu düzenleme, yeni araçlarda standartlaşmayı hedefliyor ve akaryakıt alım süreçlerini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Cezai Yaptırımlar ve Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele
UTTS sistemine kayıt yaptırmayan araç sahiplerini ciddi cezalar bekliyor. Cezai yaptırımlar, tespit sayısına göre artırılırken, belgede belirtilmesi gereken tutarın %10'u oranında özel usulsüzlük cezası da uygulanacak. Bu sistem sayesinde 8 milyon aracın akaryakıt giderleri elektronik ortamda kontrol altına alınacak ve yılda en az 15 milyar TL'lik kayıt dışı işlemin önüne geçilmesi hedefleniyor. Sistemde şimdiden 4 binden fazla akaryakıt istasyonu ve 1,1 milyondan fazla TTB cihazı yer alıyor.
Sistem Nasıl Çalışıyor?
UTTS, araç plakalarını akaryakıt pompalarına bağlı cihazlar aracılığıyla otomatik olarak kaydederek çalışır. Bu sayede, farklı araç plakalarına ait akaryakıt fişlerinin düzenlenmesi ve kayıt dışı işlemlerin yapılması engellenir. Taşıt Tanıma Birimi'nin (TTB) yaygınlaşmasıyla, farklı akaryakıt şirketlerinden yakıt alımı da mümkün hale gelecek. Sistem, araç devri durumunda cihazın değiştirilmesine gerek kalmayacak şekilde tasarlanmıştır, bu da bireysel kullanıcılar için ek bir yük oluşturmamasını sağlamaktadır.
