Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürü Kemal Bülbül, Resmi Gazetede ilk kez yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği'ne dair soruları yanıtladı.
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in direktifiyle, eğitimde ölçme ve değerlendirme için çatı bir yönetmelik hazırlandığını belirten Bülbül, "Yönetmelikle, uzun zamandır eğitim alanında konuşulan konuları yazılı hale getirdik. Yeni bir sınav getirilmedi. Okul öncesinden 12. sınıfa kadar sınıf içi ölçme ve değerlendirmenin nasıl yapılacağını bu yeni yönetmelikle tanımladık. Yönetmeliğe baktığınızda, öğrencilere yeni uygulanacak sınavlarla ilgili bir hüküm yok. Yönetmelik, 'sınıf içi ölçme ve değerlendirme', 'okul sınavları', 'izleme araştırmaları', 'merkezi sınavlar' ve 'ölçme değerlendirme merkezleri' olmak üzere dört temel ilkenin üzerine inşa edildi." dedi.
Bülbül, Türkiye'de eğitim alanında en büyük sıkıntının sonuç odaklı ölçme sistemleri olduğunu belirterek, "Ülkemizde sınavlar, eğitimde büyük bir yer tutuyor. Okul sınavlarının nasıl yapılandırılacağı, eğitimi büyük ölçüde etkiliyor. Yapmaya çalıştığımız şey, öğrencilerin başlangıç noktasından aldığı eğitimin son noktasına kadar takibini yapmak. Yeni düzenleme, sonuç odaklı ölçme sisteminden süreç odaklı bir ölçme sistemine geçişi hedefliyor." şeklinde konuştu. YENİDEN YAZ
Resmi Eğitim kurumlarında öğrencilerin gelişimini izlemek, müfredatın işlenmesinde okullar arasında birlik sağlamak ve uygulama birliği oluşturmak amacıyla "ortaokul ve lise düzeyinde, ülke, il ve okul genelinde 3 farklı ortak sınav uygulaması" bu yıldan itibaren başlatılacak.
ORTAK SINAVLARIN ZORLUK DERECESİ VE KAPSAMI
Ortaokul ve lise düzeylerindeki ortak sınavların 3 aşamada gerçekleştirileceğini açıklayan Bülbül, bu sınavların "ülke genelinde," "il ve ilçe genelinde" ve "okul genelinde" uygulanacağını ifade etti.
Bülbül, şunları söyledi:
"Ülke veya il ve ilçe genelinde yapılan bu ortak yazılı sınavlar, okullarda düzenlenen diğer yazılı sınavlar gibi zorluk ve kapsam açısından olacak ve öğrencilerin değerlendirmesinde kullanılacak. Eksik öğrenme görülen konu ve kazanımlar için ders içi telafi değerlendirmeleri yapılacak. Ancak, ülke genelinde veya il ve ilçe genelinde yapılan bu ortak sınavlar, öğrencilerin sıralanması veya okulların karşılaştırılması amacıyla kullanılmayacak. Asıl amaç, eğitim müfredatının uygulanmasında birliği sağlamak ve öğrencileri geçerli ve güvenilir ölçme araçlarıyla değerlendirmektir. Ülke, il veya ilçe genelinde yapılan ortak sınavların sonuçlarına dayalı olarak öğrenci toplu listeleri yayınlanmayacak ve okullar arasında karşılaştırmalı veriler elde edilmeyecektir."
Kemal Bülbül, bu yıldan itibaren ortaokul ve lise düzeylerinde sınav haftası uygulamasına geçileceğini de belirterek, "Bu uygulama ile müfredatta birlik sağlanacak. Sınav tarihleri, öğretim yılının başında okullar tarafından e-Okul üzerinden ilan edilecektir. Sınav haftasında dersler normal şekilde devam edecektir. Öğretmenler tarafından hazırlanan tüm sınavlarda sorular, açık uçlu veya kısa cevaplı sorular olacaktır ve çoktan seçmeli, doğru-yanlış veya eşleştirme tarzında sorular kullanılmayacaktır." şeklinde konuştu.
ORTAK SINAVLARA KATILAMAYAN ÖĞRENCİLER İÇİN MAZERET SINAVLARI YAPILACAK
Kemal Bülbül, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen kademelerde ve derslerde yapılacak ortak yazılı sınavlarının detaylarını şu şekilde açıkladı:
"Bakanlık olarak bu yıl ilk kez ülke genelinde ortak sınavları yapmayı planlıyoruz. Ortaokul ve liselerde belirli kademelerdeki belirli derslerin yazılı sınavlarını, ülke genelinde uygulamayı düşünüyoruz. Bu sınavların hangi gün ve saatte yapılacağı öğrencilere ve öğretmenlere duyurulacak. Ülke genelinde veya il ve ilçe genelinde yapılacak sınavlarda, açık uçlu soruların kullanılmasını hedefliyoruz, bu belki bu yıl olmayabilir ama gelecek dönemlerde planlıyoruz. Yeni bir sınav uygulaması getirmiyoruz. Öğrenciler her dönem aldıkları derslerden birini Bakanlık olarak sınav yapacağız. Bakanlık tarafından hazırlanan sorular okullara teslim edilecek ve okullar tarafından yapılacak. Sınav evraklarının değerlendirmesi ise il ölçme değerlendirme merkezleri tarafından yapılacak."
Mazeretleri nedeniyle ortak sınavlara katılamayan öğrenciler için mazeret sınavlarının yapılacağını belirten Bülbül, "Ülke genelinde ve il ilçe genelinde yapılacak ortak yazılı sınavların mazeret sınav tarihleri, milli eğitim müdürlükleri tarafından ayrıca duyurulacak ve okul müdürlükleri tarafından e-Okul üzerinden paylaşılacak." şeklinde açıklama yaptı.
Bülbül, bu ortak sınavların ölçme değerlendirme merkezleri tarafından yürütüleceğini ve uygulamanın okullarda öğretmenler tarafından gerçekleştirileceğini vurgulayarak, "Ortak sınavlar, kazanımları ölçen ve ölçme değerlendirme ilkelerine uygun açık uçlu sorulardan oluşacak. Öğretmenler, Bakanlık tarafından hazırlanan sorularla kendi okullarında sınavlarını düzenleyecekler. İlerleyen dönemlerde okul genelinde yapılacak ortak yazılı sınavlar için ise soruları biz sağlayacağız. Bu amaçla öğretmenlerimizin katılımıyla soru bankası oluşturma çalışmaları yapıyoruz. Öğretmenler, bu sistem üzerinden kendi yapacakları sınavlarda kullanacakları soruları alabilecekler." ifadelerini kullandı.
Genel Müdür Bülbül, ortak sınavların yapılış şeklinden bağımsız olarak sınavlar sonrasında şube ve sınıf bazlı analizler yapılmasını istediklerini belirtti.
Ortaokul ve liselerdeki ortak sınavlar, ülke genelinde, il ve ilçe genelinde, ve okul genelinde üç aşamada yapılacak. Bu sınavlar, öğrencilerin değerlendirilmesi ve eğitim müfredatının işlenmesinde bütünlük sağlamak amacıyla gerçekleştirilecek. Ülke veya il ve ilçe genelinde yapılacak ortak sınavlar, zorluk ve kapsam açısından okullarda yapılan diğer yazılı sınavlar gibi olacak ve öğrencilerin değerlendirilmesinde kullanılacak. Eksik öğrenme görülen konular için ders içi telafi değerlendirmeleri yapılacak. Ancak öğrencilerin sıralanması veya okulların karşılaştırılması gibi uygulamalardan kaçınılacak.
Sınavlar, sonuç odaklı ölçme sisteminden süreç odaklı ölçme sistemine geçişi sağlamak amacıyla düzenlenecek. Bu sınavlar, sınıf içi ölçme, okul sınavları, izleme araştırmaları ve merkezi sınavlar olmak üzere dört temel esas üzerine oturtulmuş durumda.
Öğrenciler, sınav haftası uygulamasına geçiş yapacaklar. Sınav tarihleri, öğretim yılı başında okullar tarafından e-Okul üzerinden ilan edilecek. Sınav haftasında okullarda dersler işlenmeye devam edecek. Okullarda öğretmenler tarafından hazırlanan tüm sınavlarda sorular açık uçlu veya kısa cevaplı sorulardan oluşacak, çoktan seçmeli, doğru yanlış veya eşleştirme gibi sorular kullanılmayacak.
Ortaokul ve liselerde yapılacak ortak sınavlar 100 tam puan üzerinden değerlendirilecek ve yazılı sınavlarda verilen yanlış cevaplar doğru cevapları etkilemeyecek. Türkçe derslerinde ise dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerini ölçen uygulamalı sınavlar da başlatılacak. Ayrıca, kısa süreli sınavlar öğrencilere geri bildirim vermek amacıyla yapılacak, not olarak yansımayacak ve çoktan seçmeli olabilecek.
Ölçme, değerlendirme ve sınavlarla ilgili ayrıntılar, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanacak yönerge ile detaylandırılacak. Öğretmenlere uygulama kolaylığı sağlamak amacıyla ölçme araçları ve eğitim desteği sunulacak.