Enflasyon endişesi dünya genelinde yılın ilk yarısında zayıflarken, bazı merkez bankaları uzun bir aradan sonra faiz oranlarında değişiklik gitti. Yılın ilk yarısında sadece Avrupa ve İsviçre merkez bankaları faiz indirimi yaparken, Türkiye ve Japonya merkez bankaları faiz artırımı gerçekleştirdi.
Fed'in faiz oranı en yüksek seviyede
Fed, 2022 yılından itibaren yüksek faizle enflasyon oranı hakkında bir açıklama yaparak bu yılın ilk yarısında politikada radikal bir değişiklik yapmadı. Fed, Mart 2022'den bu yana 11 faiz artırımı gerçekleştirdi ve toplamda 525 baz puan artışı yaşadı. Fed, faiz politikasını Temmuz 2023'te 25 baz puan artırarak 2001'den bu yana en yüksek seviyeye çıkarmıştı. Banka, yılın ilk altı ayında düzenlenen Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantılarında faiz oranlarını yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tuttu. Öte yandan, bankanın enflasyon tahminleri bu yıl için yüzde 2,4'ten yüzde 2,6'ya, 2025 için yüzde 2,2'den yüzde 2,3'e yükseltilirken, 2026 için ise yüzde 2'de sabit tutuldu. ABD'de enflasyon, ocak, şubat ve mart aylarında yıllık bazda sırasıyla yüzde 3,1, 3,2 ve 3,5 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
ECB'den ilk faiz indirimi
ECB, 2022 yorumları Temmuz ayında faiz oranlarında yüzde 10 artışla 450 baz puanlık artışa imza attı. Yaklaşık 5 yılın ardından 25 baz puan indirimi kararı verildi. ECB, üç temel politika faizinde 25 baz puan indirim yaparak refinansman faizini yüzde 4,50'den 4,25'e, mevduat faizini yüzde 4'ten 3,75'e ve marjinal fonlama faizini yüzde 4,75'ten 4,50'ye 'ye indirdi. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, bankanın önümüzdeki dönemde faiz indirimi toplantısının ardından yaptığı açıklamada, faiz indirimi kararının ardından yol haritasına olan güven ile gerekçelendirildiğini ifade etti. Ayrıca Lagarde, enflasyon süreci için bankanın daha çok veriye ihtiyacı olduğunu belirtmiş, kullanımına bağlı kalarak aşama aşama devam edeceklerini söylemişti. Avros Bölgesi'nde ocakta yüzde 2,8 olan yıllık enflasyon, mayısta yüzde 2,6'ya geriledi.
BoE faiz indiriminde yavaş hareket edecek
Sıkılaşma döngüsüne Aralık 2021'de başlayan BoE,bu yılın ilk yarısında mevcut para politikasının durumunu koruyan merkez bankaları arasında yer aldı.BoE, yılın ilk altı ayında da politika faizini değiştirmeyerek yüzde 5,25'te sabit bıraktı. BoE'nin de faiz indiriminde yavaş hareket edeceği belirtildi.
BoJ'da negatif faiz dönemi son buldu
Bu yıl dört para politikası sabit toplantısı gerçekleştiren BoJ, Ocak politikası faizini yüzde eksi 0,1'de bıraktı. Banka, mart ayında 17 yıl sonra ilk kez faiz artırımı yaparak, politika faizini yüzde eksi 0,1'den yüzde 0,1'e yükseltti. Böylece BoJ, 2016 yılında negatif faiz politikasına başlamış, küresel durgunluk ve borç krizinin ardından devreye sokulan negatif faiz politikasını terk eden son merkez bankası oldu. Banka, haziran'ı belirleyen para politikası toplantısının ardından politika faizini yüzde 0 ila yüzde 0,1 aralığında sabit tutmuştu. Toplantının ardından yapılan değerlendirmede, ekonominin bazı kısımlarının zayıf kalmaya devam etmesine rağmen tamamen toparlandığı, kurumsal karların büyümeleriyle sabit yatırımlarda bir artış eğiliminde olduğu belirtildi. Ülkede enflasyon ocakta yıllık yüzde 2,2 seviyesinde bulunurken, mayısta yüzde 2,8'e yükseldi. Bir sonraki toplantısını temmuz programı boyunca yapacak olan BoJ'un, enflasyondaki yükselişin hızı arttı ve yeni son 38 yılda düşük oranlarda gerilediği bu günlerde faiz artırması için uygun alan sağlandığı öngörülüyor.
SNB'den iki faiz indirimi
SNB, Mart 2024'teki ilk toplantısında politika faizini 25 baz puan düşürerek, gelişmiş faiz oranlarını düşüren ilk merkez bankası olmuştu. Beklentilerin aksine faiz oranı yüzde 0,25 indirerek yüzde 1,50'ye indiren banka, "Para politikasının gevşetilmesi, son 2,5 yıllık enflasyonla mücadelenin etkili olması nedeniyle mümkün olmuştur" değerlendirmesine yer verdi. SNB, İsviçre para biriminin değer kazanmasını da göz önünde bulundurarak faiz indirimi kapanışının gerçekleştiğini belirtti.Mart ayında SNB'nin 9 yılda yaptığı ilk faiz indirimi müşterilerine, banka hazır veritabanında 25 baz puanlık bir faiz indirimi daha gerçekleştirdi. Kasırganın ardından siyasi faizi yüzde 1,50'den 1,25'e indirildi.
Kanada Merkez Bankası 4 yıl sonra faiz indirdi
Kanada Merkez Bankası (BoC), 5 Haziran'da politika faiz oranlarında yüzde 25'lik düşüş sağlayarak yüzde 4,75'e ulaştı. Bankadan yapılan açıklama, son olarak çalışanların yüzde 2'sinin hedeflerine doğru hareket etmeyi amaçlayan güveni artırdığı, çalışanların kariyerlerine yönelik risklerin devam ettiği aktarıldı. BoC, bu ay politika faizini düşürerek, 4 yıl sonra ilk faiz indirimini gerçekleştirmiş oldu. Ayrıca, İnteraktif Pazarlama Ajansı'nın (INR) bir parçası olarak ...
TCMB 2024'te iki faiz artırımı yaptı
TCMB, 2024'ün ilk yarısında iki faiz artırımı kararı kapsamında hangi etkinliklerin yapılacağını açıkladı. Türkiye'nin enflasyon raporu, ocak sayısının yüzde 64,86'sını oluşturan yıllık enflasyon raporu, ocak sayısının yüzde 75,45'ini oluşturan yıllık enflasyon raporu oldu. Sene başından itibaren yükseliş gösteren yıllık verilerin ardından banka, 2023'te yüzde 42,50 olan politikayı 250 baz puan artırarak yüzde 45'e yükseltti. Merkez Bankası, son olarak politika faizini yüzde 50’de sabit bıraktı.
