VM Medical Park Samsun Hastanesi’nden Psikiyatri Uzmanı Dr. Aysu Yakın Olgun, kumar bağımlılığı hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Kumar oynama bağımlılığının; madde, alkol ve çevrimiçi oyun bağımlılıkları gibi beyinde benzer devreler üzerinden gelişen bir çeşit bağımlılık olduğunu belirten Uzm. Dr. Aysu Yakın Olgun, “Bu bağımlılık için belirlenmiş tanı ölçütlerini şunlardır; düzensiz kumar oynama, kumar oynamaya sıkça zaman ayırma, giderek daha fazla parayla kumar oynama ihtiyacı, kumar oynamayı bırakma sırasında huzursuzluk hissetme ve bu durumu kontrol etmekte başarısız olma, kumarın iş, okul, ev gibi yaşamın temel alanlarını etkilemesi, keyifsiz ruh halinden kaçmak için kumar oynama, kumar kayıplarını tekrar kumarla telafi etmeye çalışma, önemli ilişkilerde kumar yüzünden sorunlar yaşama ve başkalarına güvenme” ifadelerine yer verdi.
“Erkeklerde yasa dışı eylemlerde bulunma eğilimi daha yüksek”
Erkek cinsiyet, genç yaş, düşük sosyoekonomik durum, erken yaşta kumar oynamaya başlama, ek bir psikiyatrik hastalık tanısının varlığı, olumsuz çocukluk yaşantıları ve ailede benzer bağımlılık öyküsünün kumar oynama bağımlılığıyla ilişkili risk faktörleri arasında yer aldığını söyleyen Uzm. Dr. Olgun, “Erkeklerde stratejik veya yüz yüze kumar oyunlarına (örneğin poker) yönelme ve yasa dışı eylemlerde bulunma eğilimi daha yüksektir. Kadınlarda ise daha az kişilerarası oyunlar ve stratejik olmayan oyunlar (örneğin slot makineleri) tercih edilmekte ve kişisel sorunlardan kaçmak amacıyla kumar oynandığı bildirilmektedir” şeklinde konuştu.
“Birçok psikiyatrik hastalıkla birlikte görülebilir”
Kumar oynama bağımlılığının dürtü kontrol bozuklukları, duygudurum bozuklukları, anksiyete bozuklukları ve kişilik bozuklukları gibi çeşitli psikiyatrik hastalıklarla birlikte görülebildiğini belirten Uzm. Dr. Olgun, “Bu bağımlılığın gelişiminde, psikiyatrik hastalıklarda görülen uygunsuz başa çıkma mekanizmalarının etkili olduğu düşünülmektedir” dedi.
“Kişi kazanma şansını kontrol ettiğini sanır”
Kumar oynama bağımlılığının yerleşip sürmesine neden olan, “kontrol yanılsaması” ve “kumarbazın yanılgısı” şeklinde tanımlanan iki önemli faktör bulunduğunu ifade eden Uzm. Dr. Olgun, “Kumar oynayan kişi, tamamen tesadüfe bağlı olan kazanma durumunu, alakasız ve mantıksız kurallarla sağladığına inanır. Örneğin, şanslı piyango numaraları seçmek veya spor bahislerinde rehber kullanmak gibi yöntemlerle kazanma şansını kontrol ettiğini düşünür. Yenilgiler ise bu kontrol hissini azaltmaz. Bu tür çarpıtılmış düşüncelerin, kumar oynama bağımlılığının iyileşmesini zorlaştırdığı için, psikoterapilerle ele alınması gerekmektedir” diye konuştu.
“Tedaviye başvurmayı engelleyen faktörler”
Kumar oynama bağımlılığında kişilerin yaşadığı utanma, damgalanma korkusu, sorunu kabul etmekte yaşanan zorluklar, tedavi maliyeti ve zamanla ilgili kaygılar gibi etmenlerin tedaviye başvurmanın önünde önemli engeller oluşturduğunu belirten Uzm. Dr. Olgun, “Tıpkı ağır ruhsal hastalıklarda olduğu gibi, kumar oynama bağımlılığında da intihar riski artmıştır. Bu sebeplerle, tedavi yaklaşımı büyük önem taşımaktadır. Günümüzde tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi bulunmakla birlikte, bilişsel davranışçı terapi ve motivasyonel görüşme gibi psikoterapilerle desteklenmesi gerekmektedir” dedi.
“Sanal kumar uygulamalarının yaygınlaşması tehlikeyi artırdı”
Artan sanal kumar uygulamalarıyla kumar oynama bağımlılığı daha fazla gündeme geldiğini söyleyen Uzm. Dr. Olgun, açıklamasını şöyle tamamladı:
“Kolay ulaşılabilirlik ve hızlı sonuçlar, bu sorunun daha da yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Hayatımızın cep telefonları olmadan neredeyse düşünülemediği günümüzde, kumar oynama uygulamalarından uzak durmak giderek zorlaşmaktadır. Bu nedenle, kumar oynama bağımlılığını tanımak ve sorun yaşanıyorsa profesyonel yardım almak oldukça önemlidir.”
