1. Derinkuyu Yer Altı Şehri: Yer yer 90 metre derinliğe ulaşan, 445 kilometrekarelik yüz ölçümüne sahip, odalardan, labirentlerden, tünellerden ve geçitlerden oluşan bir yapı… Yer altı şehirleri söz konusu olduğunda, Derinkuyu’yu tarihin en önemli metropolü olarak nitelendirilebilir. Nevşehir’in Derinkuyu ilçesindeki bu kadim yer altı şehrinin bir zamanlar 20.000 insana ev sahipliği yaptığı düşünülüyor. Bu kıymetli kültür ve tarih hazinesinin ne zaman, kimler tarafından ve ne için inşa edildiğine dair farklı teoriler var. Bazıları Derinkuyu Yer Altı Şehri’nin binlerce yıl önce Frigler döneminde, kimileri ise milattan önce 15. yüzyılda Hititler tarafından inşa edildiğini düşünüyor. Ancak binlerce yıl önce ortaya çıkan böylesine büyük ve kompleks bir yapanın ancak uzaylı sanatının bir ürünü olabileceğini düşünenler de var.

1. Derinkuyu Yer Altı Şehri:  Yer altı şehirleri konuşulduğunda, Derinkuyu tarihin en etkileyici metropollerinden biri olarak kabul edilebilir. Nevşehir'in Derinkuyu ilçesinde bulunan bu eski yer altı şehrinin bir zamanlar yaklaşık 20.000 kişilik bir nüfusa ev sahipliği yapmış olabileceği tahmin ediliyor. Bu tarihi ve kültürel hazinenin ne zaman, kim tarafından ve hangi amaçla inşa edildiği konusunda çeşitli teoriler bulunmaktadır. Bazıları Derinkuyu Yer Altı Şehri'nin binlerce yıl önce Frigler döneminde inşa edildiğini düşünürken, diğerleri milattan önce 15. yüzyılda Hititler tarafından yapıldığına inanır. Ancak böylesine büyük ve karmaşık bir yapının, sadece uzaylıların sanat eseri olabileceğini düşünenler de vardır.

2. Dixia Cheng: Çin’in başkenti Pekin, dünyanın en kalabalık şehirleri içerisinde yer alıyor. Bu kadim başkentte milyonlarca insan yaşıyor. Ancak Pekinliler, 2010 yılına kadar yerin altında ve üstünde yaşayanlar olarak ikiye ayrılıyordu!  Dixia Cheng veya yer altındaki Çin Seddi olarak isimlendirilen 85 kilometrekarelik bu yer altı şehri, Soğuk Savaş döneminde, Pekin halkının olası bir nükleer felaket anında sığınabilmesi için inşa edildi. Ancak zaman içerisinde kentin yoksulları ve öğrenciler için düşük maliyetli bir yaşam alanı haline geldi. Özellikle 1980’li yıllardan itibaren Dixia Cheng, milyonlarca insanın bir arada yaşadığı bir yerleşim yerine dönüştü. Ancak kalabalık nüfus göz önüne alındığında, şehirdeki yaşam olanakları pek de iç açıcı değildi. Bu nedenle 2010 yılında Çin hükümeti Dixia Cheng isimli yer altı şehrinin faal bir yerleşim yeri olarak kullanılmasını yasakladı. Pekin’in farklı noktalarına gizlenmiş 90 Dixia Cheng girişinden pek çoğu yıkıldı veya kapatıldı.

2. Dixia Cheng: Pekin, dünyanın en kalabalık şehirlerinden biri olarak bilinirken, bu büyük başkentte yaşayanlar 2010 yılına kadar yer üstünde ve yer altında yaşayanlar olarak ikiye ayrılıyordu. Dixia Cheng olarak da bilinen, yer altındaki Çin Seddi adı verilen bu 85 kilometrekarelik yer altı şehir, Soğuk Savaş döneminde olası bir nükleer felaket durumunda Pekin sakinlerinin sığınabileceği bir yer olarak inşa edildi. Ancak zaman içinde şehir, kentin yoksulları ve öğrenciler için ekonomik bir yaşam alanına dönüştü. Özellikle 1980'lerden itibaren Dixia Cheng, milyonlarca insanın bir arada yaşadığı bir yer haline geldi. Ancak bu kalabalık nüfus, yaşam koşullarının sıkıntılı olduğu bir ortam yaratmıştı. Bu nedenle 2010'da Çin hükümeti, Dixia Cheng'in aktif bir yerleşim yeri olarak kullanılmasını yasakladı. Pekin'in çeşitli bölgelerine dağılmış olan 90'dan fazla Dixia Cheng girişinden birçoğu yıkıldı veya kapatıldı.

3. Matiate Yer Altı Şehri: Anadolu, binlerce yıldır kadim medeniyetlere, onların görkemli ve kalabalık şehirlerine ev sahipliği yapıyor. Mardin’in Midyat ilçesindeki Matiate de, ülkemizdeki onlarca yer altı şehrinden biri. Üstelik Matiate tarihteki en ilginç yer altı şehirleri arasında gösteriliyor. Uzmanlar şehirdeki bazı yapıların 1900 yıl öncesine tarihlendiğini bazılarının 19. yüzyıldan kalma olduğunu ifade ediliyor. Bunun yanı sıra yer altı şehrinin, tarihin farklı dönemlerine ait çeşitli sanat ürünlerine, sunaklara, odalara, tünellere ve su kuyularına ev sahipliği yaptığı ifade ediliyor. Öte yandan uzmanlar,  Matiate Yer Altı Şehri’nde bir zamanlar 60.000 insanın aynı anda yaşamış olabileceğini dile getiriyor! Yaklaşık 2000 yıldır hiç bozulmadan günümüze ulaşmayı başaran bu devasa yerleşim yerinin şimdiye kadar çok küçük bir kısmının açığa çıkarılabildiği belirtiliyor.

3. Matiate Yer Altı Şehri:  Anadolu, binlerce yıldır eski medeniyetlere ve onların büyük, görkemli şehirlerine ev sahipliği yapmıştır. Bu bağlamda, Mardin'in Midyat ilçesinde bulunan Matiate, ülkemizdeki birçok yer altı şehrinden biri olarak öne çıkıyor ve tarihteki en ilginç yer altı şehirlerinden biri olarak kabul ediliyor. Uzmanlar, bu şehirdeki bazı yapıların 1900 yıl öncesine kadar uzandığını ve bazılarının ise 19. yüzyıla tarihlendiğini belirtiyorlar. Ayrıca Matiate Yer Altı Şehri'nin, farklı dönemlere ait çeşitli sanat eserlerine, tapınaklara, odalara, tünel ve su kuyularına ev sahipliği yaptığı ifade ediliyor. Bu muazzam yer altı yerleşim yerinin bir zamanlar 60.000 kişinin aynı anda yaşadığı tahmin ediliyor. Ancak ne yazık ki, yaklaşık 2000 yıl boyunca dokunulmadan korunmuş olan bu devasa şehrin sadece çok küçük bir kısmının gün yüzüne çıkarılabildiği belirtiliyor.

4. Orvieto: Binlerce yıl önce günümüz İtalya’sında yaşayan Etrüsk halkı da yer altında yaşamı ilgi çekici bulan insan topluluklarından biri. İşte bu halkın, İtalya’nın Orvieto bölgesinde inşa ettiği ve aynı isimle anılan yer altı şehri de hayli ilginç bazı özelliklere sahip.  Odacıklar, değirmen taşları, hayvan yalakları, tüneller, depolar ve fırınlar Orvieto Yer Altı Şehri’nde keşfedilen şeylerden bazıları. Şehrin ve içerisindeki yapıların büyük oranda Etrüsk halkı tarafından inşa edildiği biliniyor. Ancak tarihçiler milattan önce 264 yılında şehri ele geçiren Roma İmparatorluğu’nun da buradaki inşa faaliyetlerini sürdürdüğünü ifade ediyor.

4. Orvieto:  Binlerce yıl önce İtalya'nın günümüzünde bulunan topraklarında yaşamış olan Etrüsk halkı, yer altında yaşamı seven topluluklardan biriydi. Bu halkın Orvieto bölgesinde inşa ettiği yer altı şehri de oldukça ilgi çekici özelliklere sahiptir. Orvieto Yer Altı Şehri'nde keşfedilen unsurlar arasında odalar, değirmen taşları, hayvan yalakları, tüneller, depolar ve fırınlar bulunmaktadır. Bu şehir ve içindeki yapıların büyük bir kısmının Etrüsk halkı tarafından inşa edildiği bilinmektedir. Ancak tarihçiler, M.Ö. 264 yılında şehri ele geçiren Roma İmparatorluğu'nun da buradaki inşaat faaliyetlerini sürdürdüğünü belirtmektedirler.

5. Wieliczka Tuz Madeni: Polonya’ Kraków şehri yakınlarındaki Wieliczka Tuz Madeni, teknik olarak bir yer altı şehri değil. Ancak tarihteki en ilginç yer altı yapıları arasında yer alıyor.  İlk kez milattan önce 13. yüzyılda faaliyete geçen maden, yüzyıllar boyunca bölgedeki sosyal ve ekonomik hayatın en önemli unsuru konumundaydı. Orta Çağ’ın son döneminde dahi madende 300 ila 500 işçi çalışıyor, günlük 8000 ton tuz çıkarılıyordu. Ekonomik getirisi sebebiyle hayli önemli bir yapı haline gelen Wieliczka isimli madende, işçilerin gündelik yaşamını idame ettirebilmesi için yaklaşık 2500 odacık inşa edilmişti. Bu ise bu köklü tuz madenini tarihteki pek çok yer altı şehrinden daha büyük bir yapı haline getiriyordu.

5. Wieliczka Tuz Madeni: Polonya'nın Krakow şehri yakınlarındaki Wieliczka Tuz Madeni, teknik olarak bir yer altı şehri olmasa da tarihteki en ilginç yer altı yapılarından biri olarak kabul edilir. İlk kez milattan önce 13. yüzyılda faaliyete geçen maden, yüzyıllar boyunca bölgenin sosyal ve ekonomik hayatının en önemli parçasıydı. Orta Çağ'ın sonlarında, madende 300 ila 500 arası işçi çalışıyor ve günlük 8000 ton tuz üretiliyordu. Ekonomik önemi nedeniyle Wieliczka Madeni, işçilerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için yaklaşık 2500 oda inşa edilerek tarihteki birçok yer altı şehrinden daha büyük bir kompleks haline geldi.

6. Ellora Mağaraları: Hindistan’ın Maharashtra eyaletinin Aurangabad bölgesindeki Ellora Mağaraları da tarihteki en ilginç yer altı şehirleri içerisinde yer alıyor. Ellora, milattan önce 200 ila milattan sonra 1000 yıllarına tarihlenen, farklı mimari özelliklere sahip 34 mağaraya ev sahipliği yapıyor. Bu mağaralardan bazılarının Budist, bazılarının ise Hindu tapınağı olarak inşa edildiği belirtiliyor. Bölgedeki kayaların oyulmasıyla ortaya çıkarılan tapınak ve mağara mağara kompleksinin çeşitli dönemlerde önemli bir yaşam alanı olarak da kullanıldığı biliniyor.

6. Ellora Mağaraları: Hindistan'ın Maharashtra eyaletindeki Aurangabad bölgesinde yer alan Ellora Mağaraları, tarihteki en ilginç yer altı şehirlerinden biridir. Ellora, milattan önce 200 ila milattan sonra 1000 yıllarına tarihlenen 34 farklı mimari özellikte mağarayı içermektedir. Bu mağaralardan bazıları Budist tapınakları olarak kullanılmışken, bazıları Hindu tapınakları olarak inşa edilmiştir. Bölgedeki kaya oluşumlarının oyularak yapıldığı bu tapınak ve mağara kompleksi, farklı dönemlerde önemli bir yaşam alanı olarak da kullanılmıştır.

7. Burlington Sığınağı: Bazı yer altı şehirleri günümüzden binlerce yıl önce ortaya çıktı. Ancak kökeni yalnızca birkaç on yıl öncesine kadar uzanan yer altı şehirleri de var. İşte, İngiltere’deki Burlington Sığınağı da görece yeni yer altı şehirlerinden.  Burlington sığınağı, Soğuk Savaş yıllarında İngiltere’deki üst düzey hükümet görevlilerinin nükleer savaş veya olası bir işgal durumunda sığınabilecekleri, korunaklı bir yerleşim alanın olarak inşa edildi. Ancak 2000’li yıllara kadar gizli ve atıl kalan bu yaşam alanı o kadar büyüktü ki, hükümet için önemli bir gider kalemi konumundaydı. Bu sebeple İngiltere hükümeti 2004 yılında böyle bir sığınağın varlığını ve tamamen devre dışı bırakıldığını açıkladı.

7. Burlington Sığınağı: Bazı yer altı şehirleri binlerce yıl önce ortaya çıktı, ancak kökeni sadece birkaç on yıl öncesine kadar uzanan daha yeni yer altı şehirleri de mevcuttur. İngiltere'deki Burlington Sığınağı da görece yeni bir yer altı şehrindedir. Burlington Sığınağı, Soğuk Savaş yıllarında İngiltere'deki üst düzey hükümet yetkililerinin nükleer savaş veya olası bir işgal durumunda sığınabileceği güvenli bir yerleşim alanı olarak inşa edildi. Ancak bu yaşam alanı o kadar büyük ve gizliydi ki, 2000'li yıllara kadar hükümet için önemli bir mali yük oluşturuyordu. Bu nedenle İngiltere hükümeti, 2004 yılında böyle bir sığınak varlığını açıkladı ve tamamen kullanılmaz hale getirildiğini duyurdu.

Dünyanın en gizemli 8 yer altı şehri

Kaynak: Haber merkezi-t24