Osmanlı döneminde barut üretimi için dibek ve hayvan gücünden faydalanılıyordu. Bu durum III. Selim'in padişahlığı döneminde değiştir ve modernleşti. III. Selim, Baruthane Nazırı Mehmet Şerif Efendi’nin önerisi üzerine Küçükçekmece Gölü’nün 4 km kuzeyindeki Azadlu köyü yakınlarına baruthane kurulması emrini verdi. Burada yakınlardaki bir derenin debisi kullanılarak çarklar dönecek ve barut üretimi modern bir hal alacaktı. Sultan III. Selim bizzat kendi iç hazinesinden (Ceyb-i Hümayun) baruthanenin masraflarını karşıladı. 

SU İÇİN BEND KURULDU

1796 yılında Azatlı Baruthanesi tamamlandı ve barut üretimi başladı. 1804 yılında ise Şamlar Köyü tarafında bir bend yapılarak baruthneye kanalla su gelmesi sağlandı. Azatlı Baruthanesi, kaliteli barut ihtiyacını karşılayan bir üretim yeri haline eldi. 1877 yılına kadar faaliyetine devam eden Azatlı Baruthanesi, Rusların işgali sonucu tahribe uğradı. Baruthane arazisi, Hazine-i Hassa’dan Resneli Niyazi Bey ailesine geçti ve 1950 yılına kadar Resneli Çiftliği adıyla bu ailenin mülkiyetinde kaldı.

Başakşehir'de sit alanında yer alan Azatlı Baruthanesi'nin kalıntıları günümüzde hala durmakta. Hangar şeklindeki yapıyla birlikte su değirmenlerinin kullanıldığı havuz da yükselen çalıların arasında gizli bir tesis gibi yıllara meydan okuyor.

İSKENDER KORDU

Editör: Yunus Çağlar