Otomotiv sektöründe son yıllarda artan çevre bilinci ve yakıt ekonomisi hedefleri, araç teknolojilerinde yenilikleri beraberinde getiriyor. Bu yeniliklerden biri de start/stop sistemi. Birçok yeni araç modelinde standart hale gelen bu sistem, aracın duraklamalarda (kırmızı ışık, trafik sıkışıklığı vb.) motorunu otomatik olarak kapatıp tekrar çalıştırmasına dayanıyor. Amacı yakıt tüketimini ve emisyonları azaltmak olsa da, bu özelliğin uzun vadeli etkileri konusunda farklı görüşler mevcut. Özellikle deneyimli bir tamircinin açıklamaları, konuyu yeniden gündeme taşıdı.
Motor Ömrünü Azaltan Tartışmalı Özellik
The Mirror gazetesinin aktardığı bilgilere göre, ABD'li 50 yıllık otomobil tamircisi Scotty Kilmer, start/stop sisteminin motor sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğunu belirtti. Kilmer, bu sistemin motorun ömrünü 2 kat kısalttığını iddia etti. Bu çarpıcı iddiasını motorun çalışma prensibine dayandıran emektar tamirci, motorun en çok yıprandığı anın marşa basıldığı, yani çalıştırıldığı an olduğunu vurguladı. Ona göre, sık sık durup kalkan trafikte motorun sürekli olarak yeniden çalıştırılması, bu yıpranmayı önemli ölçüde artırıyor.
Uzman Görüşü: "Her Dur Kalkta Yıpranma Artıyor"
Scotty Kilmer, start/stop sisteminin motor üzerindeki etkisini açıklarken kullandığı ifadeler dikkat çekiciydi. "Bir motorun en fazla yıprandığı an, çalıştırıldığı andır" sözleriyle motorun ilk hareket sırasındaki zorlanmasına işaret etti. Ardından bu sistemin neden zararlı olduğunu "Her dur kalkta motoru yeniden çalıştırmak bu yıpranmayı kat kat arttırıyor" diyerek açıkladı. Bu artan yıpranmanın zamanla motorun genel ömrünü azalttığını savunan Kilmer, bu nedenle söz konusu özelliğin mümkünse devre dışı bırakılmasını önerdi.
Start/Stop Sistemi Nasıl Devre Dışı Bırakılır?
Scotty Kilmer'ın uyarısını dikkate almak isteyen sürücüler için start/stop sistemini kapatmak genellikle oldukça basittir. Çoğu otomobilde bu özellik için ayrılmış özel bir düğme bulunur. Bu düğmenin üzerinde genellikle büyük bir "A" harfi ve etrafında dönen bir ok işareti simgesi yer alır. Bu simge, start/stop sistemini temsil eder. Sürücülerin bu düğmeye basarak sistemi geçici veya kalıcı olarak (modele göre değişebilir) devre dışı bırakması mümkündür. Sistem başarıyla kapatıldığında, aracın gösterge panelinde ilgili simgeye ait bir uyarı ışığı yanar. Bu ışığın yanması, sistemin artık aktif olmadığını gösterir.
Motor Ömrünü Etkileyen Diğer Faktörler
Scotty Kilmer, start/stop sisteminin yanı sıra, sürücülerin alışkanlıklarının da motor ömrü üzerinde belirleyici olduğunu hatırlattı. Motorun uzun ömürlü olması için dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta bulunmaktadır. Bunların başında düzenli ve zamanında yapılan yağ değişimi gelir. Kirli veya eski motor yağı, motorun hareketli parçaları arasında yeterli yağlama sağlayamaz ve bu da ciddi aşınmalara neden olabilir. Yağ değişiminin geciktirilmesi, motor sağlığı için büyük risk taşır. Ayrıca, motor yağı henüz tüm motor parçalarına ulaşmadan, yani motor soğukken yüksek devirde veya agresif sürüş yapmak da motor bileşenlerini zorlar ve aşınmayı hızlandırır. Kalitesiz yakıt kullanımı ve manuel şanzımanlı araçlarda hatalı vites seçimi veya debriyaj kullanımı da motorun performansını ve ömrünü olumsuz etkileyen diğer faktörlerdendir.
