Frozan Ahmadzai, Taliban'ın çalışma iznine sahip 200.000 Afgan kadından biri... Doktor olma hayalini gerçekleştirmek için bu yıl üniversiteden mezun olması gerekirdi, ancak Taliban, kadınların yüksek öğrenim görmesini engelledi ve onları birçok işten dışladı. Şimdi Kabil'deki bir bodrumda dikiş dikiyor. Hastalarına ilaç vermek yerine evinde turşu kuruyor. Afganistan nüfusunun yarısı, ülke ekonomisinin her zamankinden daha kötü olduğu bir dönemde çalışma özgürlüğünden mahrum kalmış durumda.

ÇOK AZ İŞ BULUNUYOR

Kadınlar için hala çok az iş var. Bunlar arasında terzilik ve yemek yapımı bulunuyor. 33 yaşındaki Ahmadzai, bir zamanlar öğretmen olan veya öğretmen olmayı arzulayan kadınlarla birlikte artık bu işi yapıyor. Afganistan'da kadınların işgücüne katılımı, her zaman sınırlıydı. Taliban'ın iktidarı ele geçirip kadınlara ve kızlara sert kısıtlamalar getirmesinden önce 2021'de %14.8 idi.

YÜZDE 4.8'E GERİLEDİ

Bunlar arasında kız çocuklarının altıncı sınıftan sonra eğitim almasının yasaklanması, kadınların parklar gibi kamusal alanlara girmesinin engellenmesi ve kıyafet kurallarının uygulanması yer alıyor. Dünya Bankası verilerine göre; 2023 yılında kadınların işgücüne katılımı yüzde 4.8'e geriledi.

EVDE KALMAKTAN İYİDİR!

Ahmadzai, "Biz sadece kaçmanın bir yolunu arıyoruz. Dikiş dikmek en azından evde kapalı kalmanın ötesinde bir adım!" şeklinde konuştu. İyi bir ayda, turşu yapma ve terzilik yaklaşık 426 dolarlık bir gelir getiriyor. Kadınların ayrıca Afganistan'daki herkesin aşina olduğu başka şikayetleri de var: Kira ve faturalar yüksek. Dikiş makineleri eski moda. Elektrik tedariki düzensiz. Yerel perakendeciler onlara adil bir şekilde tazminat ödemiyor. İşletmelerinin büyümesine yardımcı olmak için bankalardan veya yerel yetkililerden destek almıyorlar.